OPUBLIKOWANO: 27 LISTOPADA 2015
Żądanie zaświadczenia o szczepieniu a rekrutacja do żłobka niepublicznego
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 947 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 182 poz. 1086 ze zm.),
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.),
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1182 ze zm.).
Nieszczepienie dzieci staje się obecnie coraz powszechniejszym zjawiskiem. Trudno jeszcze mówić o jakimś niebezpieczeństwie z tym związanym, gdyż liczba nieszczepionych dzieci wciąż pozostaje stosunkowo niewielka, ale od pewnego czasu zauważalna jest szybka tendencja zwyżkowa. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w 2012 r. 5 tys. rodziców odmówiło szczepienia swoich pociech, w 2013 r. było to już 7,2 tys. osób, natomiast w 2014 r. aż 12,7 tys. W wyniku tej tendencji mówi się o tym, że mogą powrócić choroby zakaźne, które od dawna wydawały się niegroźne.
Obowiązkowe szczepienia ochronne
W pierwszej kolejności konieczne wydaje się wskazanie, jak rozumieć termin „szczepienie”. Zgodnie z definicją ustawową szczepieniem ochronnym jest podanie szczepionki przeciw chorobie zakaźnej w celu sztucznego uodpornienia przeciwko tej chorobie. Obowiązek poddania dziecka szczepieniom ochronnym wynika z Ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi i obejmuje wszystkie osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zwolnione od tego obowiązku są wyłącznie osoby przebywające w Polsce przez okres krótszy niż trzy miesiące, choć powinny one poddać się szczepieniom poekspozycyjnym. Oprócz przyjęcia obowiązkowych szczepień ochronnych istnieje jeszcze możliwość poddania się przez osoby lub grupy osób szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym innym niż szczepienia obowiązkowe, określanym w Ustawie jako zalecane szczepienia ochronne (art. 19).
Obowiązkowe szczepienia ochronne są prowadzone zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na dany rok, ogłaszanym przez Głównego Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu. Z kolei katalog obowiązkowych szczepień ochronnych został określony w Rozporządzeniu w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Informacje na temat przeprowadzonych obowiązkowych szczepień ochronnych wykonanych od dnia urodzenia dziecka są dokumentowane w:
- karcie uodpornienia,
- karcie szczepień stanowiącej odrębną część włączoną do książeczki zdrowia oraz
- dokumentacji medycznej, o której mowa w przepisach o rodzajach i zakresie dokumentacji medycznej oraz sposobie jej przetwarzania.
W Ustawie o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi nieobecne są przepisy o karach za brak szczepień. Obowiązek poddawania dzieci szczepieniom obowiązkowym usiłował jednak egzekwować sanepid, karząc rodziców za jego niedopełnienie. Jednak w Wyroku z dnia 1 sierpnia 2013 r. (II OSK 745/12) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że podmiot ten nie ma prawa do nakładania grzywny za brak szczepień, gdyż nie jest organem właściwym. W sprawach obowiązku niepieniężnego organem właściwym jest bowiem wojewoda. Należy jednak przypomnieć, że zgodnie z Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 16 kwietnia 2013 r. (II SA/Bk18/13) obowiązek poddania dziecka obowiązkowym szczepieniom jest w Polsce obowiązkiem prawnym i zwolnić z niego mogą jedynie konkretne przeciwwskazania lekarskie do szczepienia dziecka (por. ika, Można karać rodziców za uchylanie się od szczepień dzieci.
