OPUBLIKOWANO: 24 LISTOPADA 2015
Edukacja czytelnicza w przedszkolu
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.).
Temat przedszkolnej edukacji czytelniczej jest dziś zadaniem wymagającym stałej analizy. Wynika to z coraz szerszego kontekstu nowych badań z różnych, wydawałoby się odległych od siebie, obszarów dotyczących współczesności. Mowa tu m.in. o ustaleniach z dziedziny neurodydaktyki, czyli wiedzy o tym, jak uczy się mózg człowieka i jak wpływa to na organizowanie kontaktu dziecka z książką. Ważne są też informacje zarówno o poziomie społecznej wiedzy na temat znaczenia czytania dla pomyślnego rozwoju dzieci i młodzieży, jak i o aktualnym stanie czytelnictwa w Polsce. Celem artykułu jest przeanalizowanie, jaki wpływ może mieć nowa wiedza na postrzeganie roli edukacji przedszkolnej w rozwijaniu kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianiu czytelnictwa wśród dzieci. Zostaną poruszone najważniejsze zagadnienia, wybrane spośród wielu:
- co istotnego dla edukacji czytelniczej w przedszkolu wynika z danych statystycznych dotyczących najmłodszych czytelników,
- jakie obszary współpracy przedszkola z rodzicami są istotne w zakresie zachęcania dzieci do kontaktu z książką,
- na jakie kompetencje czytelnicze przedszkolaków należy zwrócić szczególną uwagę, czyli co jest, a czego nie ma w podstawie programowej wychowania przedszkolnego.
Edukacja czytelnicza w przedszkolu a dane statystyczne
Od 2012 r. Główny Urząd Statystyczny wyodrębnia dane dotyczące obecności czytelników w wieku do pięciu lat w bibliotekach publicznych. We wspomnianym roku odnotowano ich 156 408, co w odniesieniu do liczby ludności w Polsce w tej kategorii wiekowej stanowiło 6,4 proc. W 2014 r. odsetek ten był wyższy (7,1 proc.) – liczba zarejestrowanych dzieci do lat pięciu w bibliotekach publicznych wyniosła 167 752. Świadczy to o znacznie większym zainteresowaniu rodziców i dzieci bibliotekami oraz czytaniem.
Z kolei od 2014 r. System Informacji Oświatowej również uwzględnia dane dotyczące czytelników w bibliotekach szkolnych w rozbiciu na kategorie wiekowe. Informacje pochodzą m.in. z zespołów szkół, w których usytuowane są oddziały przedszkolne. I tak w grupie dzieci do lat 5 zostało zarejestrowanych na koniec przywołanego roku 23 321 czytelników, a we wrześniu 2015 r. grupa ta liczyła już 24 005 dzieci. Warto zwrócić uwagę na rozróżnienie definicyjne, które wskazuje, że do czytelników biblioteki szkolnej należy zaliczyć użytkowników zarejestrowanych w bibliotece, którzy w roku sprawozdawczym co najmniej raz wypożyczali materiały biblioteczne na zewnątrz. W tej kategorii nie uwzględniono dzieci, które mają automatycznie utworzone konta biblioteczne. Do grona czytelników nie zalicza się osób, które uczestniczyły w bibliotece tylko w spotkaniach autorskich, wystawach, lekcjach bibliotecznych itp.