OPUBLIKOWANO: CZERWIEC 2015

Bezzasadne przyznanie urlopu dla poratowania zdrowia

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz.U. z 2005 r. Nr 233 poz. 1991).

Uprawnienie nauczycieli do urlopu dla poratowania zdrowia wynika z art. 73 Karty nauczyciela i jest szczególne dla tej pragmatyki służbowej. Podobne uprawnienie nie przysługuje grupom zawodowym, których stosunek pracy jest regulowany wyłącznie przez Kodeks pracy. Zgodnie z przywołanym artykułem urlop dla poratowania zdrowia przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej siedmiu lat w przedszkolu czy też szkole. Regulacja ta jest sformułowana kategorycznie, wskazano w niej wyraźnie, że po spełnieniu niezbędnych warunków formalnych dyrektor musi udzielić urlopu dla poratowania zdrowia, a nie może zadecydować o jego nieudzieleniu. Jeżeli nauczyciel legitymuje się odpowiednim stażem pracy i jest zatrudniony we właściwym wymiarze czasu pracy, a lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela orzekł o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia, wówczas dyrektor musi omawianego urlopu udzielić. Wzór orzeczenia lekarskiego został określony w Rozporządzeniu w sprawie orzekania o potrzebie udzielania nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia. We wzorze tym należy wskazać dzienną datę rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia i jego zakończenia. Tym samym to lekarz określa datę rozpoczęcia urlopu – dyrektor placówki nie może przesunąć terminu rozpoczęcia urlopu, chyba że uzna o braku podstaw do udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia.

Kiedy udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia jest bezpodstawne?

Dyrektor może mieć wątpliwości, co do zasadności udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia, z przyczyn zdrowotnych oraz formalnych. Przyczyny formalne bada sam dyrektor, który sprawdza, staż pracy nauczyciela oraz wymiar czasu pracy. Są to podstawowe wymogi, wynikające z art. 73 ust. 1 KN, ale w następnych ustępach tego przepisu można znaleźć dodatkowe warunki udzielenia urlopu. I tak art. 73 ust. 2 KN stanowi, że nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym