OPUBLIKOWANO: MAJ 2015

Dotacje dla przedszkoli niepublicznych w wysokości jak dla przedszkoli samorządowych

Opracowała: Diana Kaczorek, prawnik, legislator, pracownik administracji publicznej

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
• Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 7 ze zm.),
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 827 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1207 ze zm.),
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1118 ze zm.).

Z dniem 1 września 2015 r. wchodzą w życie zmienione w 2013 r. przepisy Ustawy o systemie oświaty, dopuszczające możliwość dotowania przedszkoli niepublicznych na poziomie stanowiącym 100 proc. wydatków, jakie jednostki samorządu terytorialnego ponoszą na przedszkola publiczne (pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy). W niniejszym artykule zostaną omówione warunki, jakie przedszkole niepubliczne będzie musiało spełnić, aby otrzymać dotację w większej wysokości w stosunku do tej, jaką otrzymuje obecnie, okoliczności, kiedy samorządy będą musiały ogłosić konkurs, w wyniku którego przekażą przedszkolom niepublicznym wyższą niż obecnie kwotę dotacji, a także tryb udzielania dotacji, rezygnację z jej otrzymywania oraz cofnięcie dotacji.

Jak jest obecnie?

Obecnie przedszkola niepubliczne otrzymują od samorządów dotację w wysokości nie niższej niż 75 proc. ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia (z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego). Z uwagi na to, że wydatki w zależności od gminy czy powiatu mogą się różnić, gdyż inna może być wysokość wydatków bieżących ponoszonych w tych samorządach na przedszkola publiczne, zróżnicowane mogą być także dotacje przekazywane przedszkolom niepublicznym w poszczególnych gminach (powiatach). Co więcej, zgodnie z dyrektywą określoną przez ustawodawcę, dotacja nie powinna być mniejsza niż 75 proc. wydatków bieżących ponoszonych przez samorząd na przedszkola publiczne, przy czym samorząd sam określa jej wysokość. Przykładowo, w Krakowie dotacja dla przedszkoli niepublicznych stanowi ok. 80 proc. wydatków bieżących ponoszonych na przedszkola publiczne.

Obowiązujące kwoty dotacji dla przedszkoli niepublicznych

Przystępując do napisania niniejszego artykułu, sprawdzono, jakie są obecnie wydatki bieżące ponoszone na przedszkola publiczne w kilku miastach w Polsce: Gdańsku, Poznaniu, Warszawie i Krakowie. Wynoszą one odpowiednio:

• Gdańsk – 808,34 zł,
• Poznań – 778,64 zł,
• Warszawa – ok. 800 zł,
• Kraków – 743,70 zł.

Jeśli by przyjąć, że wydatki bieżące ponoszone w Polsce na przedszkola publiczne wynoszą od ok. 700 zł do ok. 800 zł, to zakładając, że najbardziej typowym rozwiązaniem przyjmowanym przez samorządy jest dotowanie przedszkoli niepublicznych na poziomie stanowiącym 75 proc. wydatków bieżących ponoszonych na przedszkola publiczne, okaże się, że wysokość dotacji dla przedszkoli niepublicznych kształtuje się dzisiaj na poziomie od ok. 520 zł do ok. 600 zł.

Jakie regulacje będą obowiązywały od 1 września 2015 r.

Zgodnie z art. 90 ust. 1b uso., który będzie obowiązywał od 1 września 2015 r., przedszkole niepubliczne będzie mogło otrzymywać dotację z budżetu gminy na każdego ucznia w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w przedszkolach prowadzonych przez gminę (pomniejszonym o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy), pod warunkiem jednak, że przedszkole to spełni określone ustawowo warunki (inaczej jest w przypadku uczniów niepełnosprawnych, na których dotacja może być przyznana w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego). Nowe przepisy stanowią uprawnienie przedszkoli niepublicznych, a nie ich obowiązek; nawet jeśli gmina ogłosi konkurs, organ prowadzący przedszkole niepubliczne nie musi do niego przystępować.

Warunki, jakie przedszkole niepubliczne będzie musiało spełnić, aby otrzymać dotację w wysokości takiej, jaka przekazywana jest przedszkolom publicznym, obejmują (art. 90 ust. 1b uso.):

1. realizację programów wychowania przedszkolnego uwzględniających podstawę programową wychowania przedszkolnego,
2. zapewnienie bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż pięć godzin dziennie, z tym że czas ten nie może być krótszy niż czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony przez radę gminy dla przedszkoli prowadzonych przez gminę,
3. przeprowadzanie rekrutacji dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności,
4. zatrudnianie nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach,
5. pobieranie opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego nie wyższych niż opłaty ustalone w uchwale rady gminy dla przedszkoli prowadzonych przez gminę,
6. prowadzenie dokumentacji przebiegu nauczania, wychowania i opieki ustalonej dla przedszkoli publicznych,
7. zapewnienie liczby wychowanków w oddziale przedszkolnym nieprzekraczającej maksymalnej liczby uczniów w oddziale przedszkola publicznego, określonej w ramowym statucie publicznego przedszkola (stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół, Dz.U. z 2001 r. Nr 61 poz. 624 ze zm.), która obecnie wynosi maksymalnie 25 dzieci (wyjątki dotyczą przedszkoli integracyjnych i oddziałów integracyjnych w przedszkolach ogólnodostępnych oraz przedszkoli specjalnych i oddziałów specjalnych w przedszkolach ogólnodostępnych),
8. zapewnienie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2013 r. poz. 532),
9. stosowanie zasad przyjmowania do publicznych przedszkoli, określonych w rozdziale 2a uso.

Nowe obowiązki dla przedszkoli niepublicznych