OPUBLIKOWANO: 28 MARCA 2017

Przygotowanie arkusza organizacji pracy przedszkola niepublicznego – krok po kroku

Opracowała: Wanda Pakulniewicz, starszy wizytator, specjalista w zakresie nadzoru pedagogicznego szkół niepublicznych, ekspert ds. awansu zawodowego

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2017 r. poz. 649),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356) – Załącznik nr 1: Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego,
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1264),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2015 r. poz.1113).

Żaden przepis prawa nie zobowiązuje przedszkola niepublicznego do opracowywania arkusza organizacji. Osoba prowadząca może jednak zobowiązać dyrektora do przygotowania tego dokumentu, umieszczając odpowiedni zapis w statucie placówki. Wówczas arkusz organizacji musi być sporządzany, ponieważ – w myśl art. 84 ust. 1 Ustawy o systemie oświaty, a od 1 września 2017 r. art. 172 ust. 1 Ustawy Prawo oświatowe – przedszkole niepubliczne działa na podstawie statutu nadanego przez osobę prowadzącą. Powstaje pytanie: jeśli arkusz nie obowiązuje, to czy warto tworzyć taki dokument w przedszkolu niepublicznym?

Poniżej przedstawiamy zasady tworzenia arkusza organizacji pracy dla przedszkola publicznego oraz listę zawartych w nim danych, a także sugestie, na co warto zwrócić uwagę podczas tworzenia tego dokumentu dla przedszkola niepublicznego. W załączniku do artykułu znajdą Państwo propozycję wzoru arkusza, gdyż przepisy nie określają jego kształtu.

Arkusz organizacji jest ważnym dokumentem w planowaniu pracy placówki. Określa się w nim szczegółową organizację nauczania, wychowania i opieki w danym roku szkolnym. Podstawą prawną do jego stworzenia w przedszkolach publicznych jest art. 110 ust. 1 Ustawy Prawo oświatowe oraz § 17 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli. Dokument jest zatwierdzany przez organ prowadzący. W myśl ww. Rozporządzenia w arkuszu organizacji przedszkola określa się w szczególności:

1. liczbę oddziałów,
2. liczbę dzieci w poszczególnych oddziałach,
3. tygodniowy wymiar religii, zajęć z języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego, o ile zajęcia są w przedszkolu prowadzone,
4. czas pracy przedszkola oraz poszczególnych oddziałów,
5. liczbę pracowników przedszkola, w tym pracowników zajmujących stanowiska kierownicze,
6. liczbę nauczycieli, w tym nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze, wraz z informacją o ich stopniu awansu zawodowego i kwalifikacjach oraz liczbę godzin zajęć prowadzonych przez poszczególnych  nauczycieli,
7. liczbę pracowników administracji i obsługi, w tym pracowników zajmujących stanowiska kierownicze, oraz etatów przeliczeniowych,
8. ogólną liczbę godzin pracy finansowanych ze środków przydzielonych przez organ prowadzący przedszkole, w tym liczbę godzin zajęć edukacyjnych i opiekuńczych, zajęć rewalidacyjnych, zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz innych zajęć wspomagających proces kształcenia, realizowanych w szczególności przez pedagoga, psychologa, logopedę i innych nauczycieli.

Arkusz może zawierać również inne elementy niż wskazane w przepisach. Na jego podstawie podejmowane są decyzje kadrowe, np. o zatrudnieniu nowych nauczycieli lub ograniczeniu wymiaru zatrudnienia niektórym z nich. Osoba prowadząca może określić wytyczne do sporządzania arkusza organizacji.

Etapy tworzenia arkusza organizacji

Krok 1 – ustalenie danych do arkusza

1. Ustalenie liczby oddziałów, liczby dzieci w poszczególnych oddziałach oraz czasu pracy przedszkola i poszczególnych oddziałów

Porównanie naboru dzieci z kilku ostatnich lat pozwala ocenić, jaka jest tendencja w rekrutacji do przedszkola na kolejny rok szkolny, czy nabór jest stabilny i gwarantuje zachowanie wielkości placówki, czy przeciwnie – świadczy o zmniejszającym się zainteresowaniu. Do ustalenia liczby podopiecznych na kolejny rok szkolny nieodzowna jest znajomość liczby dzieci, które kontynuują kształcenie w danym przedszkolu. Na tej podstawie trzeba ustalić planowaną liczbę oddziałów w nowym roku szkolnym, uwzględniając jednocześnie liczebność grup, ustaloną w statucie przedszkola.

Przestrzec należy przed planowaniem naboru większej liczby dzieci kosztem „zagęszczenia” w dotychczasowych pomieszczeniach. Może to doprowadzić do utraty zainteresowania przedszkolem, negatywnej oceny warunków jego funkcjonowania podczas kontroli sanitarnej, a nawet wejścia w sytuację sprzecznego ze statutem działania przedszkola. Trzeba bowiem pamiętać, że w statucie osoba prowadząca określa liczebność dzieci w grupie przedszkolnej i tej zasady musi przestrzegać (w przedszkolu publicznym oddział może liczyć maksymalnie 25 dzieci). W przeciwnym razie może to być powodem kontroli kuratora oświaty (np. na skutek skargi rodziców) i wydania zalecenia przywrócenia funkcjonowania przedszkola do prawa określonego w statucie. Jeśli placówka rozbudowała bazę lokalową, pozyskała nowe pomieszczenia dydaktyczne itp., to nowe możliwości należy przewidzieć w arkuszu organizacji (np. kolejne oddziały).

Trzeba mieć świadomość, że jeśli planowane jest utworzenie oddziałów integracyjnych/specjalnych, na które przysługuje podwyższona dotacja, to organ dotujący będzie oczekiwał zastosowania standardów określonych w przepisach obowiązujących przedszkola publiczne, tj.: