Opublikowano: kwiecień 2015
Teatr w przedszkolu. Część III. Pomysły na zabawy
Opracowała: Izabela Czaja-Antoszek, psycholog dziecięcy, pedagog, arteterapeuta, animator dramy i technik teatralnych, instruktor metod rozwoju ruchowego dziecka, prowadzi autorskie zajęcia twórcze i ogólnorozwojowe oraz warsztaty z umiejętności wychowawczych, a także Pracownię Psychologiczną Razem, założycielka grupy edukacyjnej Ideownia oraz stowarzyszenia psychologów i pedagogów Eksperto Centrum Specjalistów Rozwoju
Dotąd pisaliśmy o korzyściach płynących z zajęć teatralnych, dramowych i psychodramowych w przedszkolu. Ale każdy nauczyciel chcący wprowadzić tego typu zajęcia do edukacji swojej grupy powinien oprócz wiedzy mieć pakiet narzędzi, pomysłów na różne formy i zabawy teatralne, które mógłby wykorzystać. Dzięki temu będzie w stanie zaplanować cykl zajęć dla dzieci oraz określić ich cele główne i szczegółowe. Pojedyncze ćwiczenia mogą dodatkowo doskonale wzbogacić poranny i popołudniowy czas w placówce, kiedy nie ma już zajęć dydaktycznych, ale maluchy wciąż są chętne do działania.
Zabawa w teatr obejmuje takie formy jak zabawy naśladowcze, ćwiczenia z elementami dramy i pantomimy, rzeźbę, inscenizowane wierszyki i piosenki, teatr lalek, tzw. żywy teatr, czyli improwizacje, naśladowanie różnych sytuacji i postaci oraz wiele innych. Krótkie formy zabaw teatralnych i okołoteatralnych warto wykorzystywać podczas spaceru, pobytu w parku czy w ogrodzie. Wówczas otaczająca dzieci natura może stanowić idealną scenografię.
Pomysły na zabawy dramowe uwzględniające dany etap scenariusza:
- Ćwiczenia wstępne
Ich celem jest wprowadzenie do spotkania teatralnego/dramowego przez skupienie uwagi uczestników na wspólnym działaniu, podniesienie ich poziomu energii lub ustabilizowanie jej. Takie zabawy rozwijają również wrażliwość zmysłową, poprawiają koordynację ruchową i poczucie rytmu. Poniższe ćwiczenia proponujemy dzieciom na początku zajęć, wybierając jedno–dwa na każde spotkanie. Idealnie nadają się w przerwach pomiędzy zajęciami dydaktycznymi, ponieważ doskonale stabilizują poziom dziecięcej energii.
- Ćwiczenia energetyzujące:
- Naśladowanie ruchu przewodnika – dzieci stoją ustawione w „wężyk”. Cała grupa naśladuje ruchy wybranej osoby (w tle można wykorzystać podkład muzyczny).
- Pokazywanie gestem podanego przez prowadzącego hasła – prowadzący podaje hasło, a grupa pokazuje je za pomocą gestu, np. słoń, radość, burza, człowiek.
- Leżenie na plecach – ćwiczenie oddechu przeponowego (to samo ćwiczenie można wykonywać na stojąco).
- Szukanie wybranej osoby za pomocą dotyku (zabawa jest przeprowadzana z zamkniętymi lub zasłoniętymi oczami).
- Zabawa „w kulawego liska” – jedno z dzieci wciela się w rolę lekarza i staje w znacznej odległości od pozostałych. Reszta maluchów wciela się w role kulawych lisków: opierają się o ziemię rękoma, zginają jedną nogę w kolanie, trzymając w dłoni jakiś przedmiot (np. patyk), i w ten sposób starają się dotrzeć do lekarza. To z dzieci, które dotrze najszybciej i dotknie lekarza, samo się nim staje.
- „Każde zwierzę, co ma pierze, fruu” – prowadzący zaczyna zabawę od słów: „każde zwierzę, co ma pierze, fruu”, podnosi ręce i wymienia nazwę rzeczy lub zwierzęcia. Jeśli będzie to zwierzę bądź rzecz mająca pióra, dzieci także powinny podnieść ręce i udawać, że fruwają. Jeżeli dana rzecz albo zwierzę nie ma piór, dzieci nie powinny podnosić rąk – przy czym prowadzący za każdym razem je podnosi, żeby zmylić maluchy.
- Ćwiczenia z głosem:
- Podawanie wyrazów lub sylab przez prowadzącego i chóralne ich artykułowanie przez grupę (może być również z podziałem na głosy), np. „plum, szum, trzask, wrzask” (powtarzanie w szybkim rytmie) lub „bimmm-bammm” („ciągnięcie”, co da efekt uspokajający).
- Podążanie za głosem – dzieci ćwiczą w parach. Jedna osoba wymawia imię swojego partnera z pary, ten zaś z zamkniętymi oczami podąża za swoim imieniem.
- Wszystkie dzieci kucają, prowadzący zaczyna mruczeć, a dzieci mu wtórują. Mruczenie staje się coraz głośniejsze, aż wreszcie cała grupa podskakuje, krzycząc.
- Ćwiczenia manualne:
- Rysowanie oburącz na kartce, np. kół, ósemek, kwiatków, a w dalszej kolejności bardziej skomplikowanych pojęć, np. błękitu nieba, szumu morza (również rysowanie bez kartki – w wyobraźni).
- Dzieci dobierają się w pary, każda z nich otrzymuje kartkę papieru i bez porozumiewania się werbalnego i niewerbalnego stara się wspólnie narysować drzewo, dom i psa.
