OPUBLIKOWANO: 23 LISTOPADA 2015
Zmiany w nadzorze pedagogicznym
Podstawa prawna:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.),
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
- Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 357),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2015 r. poz. 1270),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 6 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. z 2015 r. poz. 1214).
Na początku marca 2015 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał Ustawę z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Głównym celem wprowadzenia tego aktu było wykonanie Wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 września 2013 r. (K 35/12), w którym Trybunał stwierdził niezgodność art. 22 ust. 2 pkt 4 Ustawy o systemie oświaty, zawierającego upoważnienie dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do określenia, w drodze rozporządzenia, warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, z art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego materia zawarta w kwestionowanym upoważnieniu, dotycząca warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania oraz warunków przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, powinna zostać określona bezpośrednio w Ustawie, a kwestie, które mają być regulowane w rozporządzeniu, wymagają szczegółowych wytycznych.
Ponadto w nowelizacji zawarte są zmiany dotyczące sprawowania i organizacji nadzoru pedagogicznego. W Ustawie o systemie oświaty zamieszczono również upoważnienie dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowych warunków sprawowania nadzoru pedagogicznego, dostosowanego do wymogów art. 92 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zmiany objęły art. 21a, art. 31, art. 33, art. 34, art. 35, art. 41, art. 54, art. 55 i art. 89 Ustawy o systemie oświaty.
Obserwacja zajęć dydaktycznych
Pierwszą ze zmian była modyfikacja treści art. 33 ust. 3 pkt 4 uso., która weszła w życie 31 marca 2015 r. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem tego przepisu nauczyciele sprawujący nadzór pedagogiczny w imieniu kuratora, i zatrudnieni w kuratoriach oświaty, mieli prawo wstępu w charakterze obserwatora na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze i inne zajęcia organizowane przez szkołę (lub placówkę), po uprzednim powiadomieniu dyrektora. Zmiana polegała na wykreśleniu z tego przepisu części mówiącej o konieczności powiadomienia dyrektora, co oznacza, że obecnie przedstawiciele kuratora mogą uczestniczyć w zajęciach bez konieczności wcześniejszego powiadamiania dyrektora. Ponadto wizytatorzy nie tylko mogą wydawać dyrektorom szkół i placówek zalecenia wynikające z przeprowadzonych czynności, ale również określać dla tych zaleceń terminy realizacji, co do tej pory było niemożliwe. Taka możliwość wynika z treści nowego art. 33 ust. 4, stosownie do którego nauczyciele (wykonujący w imieniu kuratora czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego) mogą wydawać dyrektorom szkół i placówek zalecenia wynikające z przeprowadzonych czynności wraz z terminem ich realizacji. Dodatkowo, na podstawie art. 33 ust. 6 uso., który również obowiązuje od 31 marca 2015 r., dyrektor szkoły (lub placówki), w terminie 30 dni od dnia otrzymania zaleceń od wizytatora, a w przypadku wniesienia zastrzeżeń do tych zaleceń – w terminie 30 dni od dnia otrzymania pisemnego zawiadomienia o nieuwzględnieniu zastrzeżeń – jest obowiązany powiadomić:
- organ sprawujący nadzór pedagogiczny o sposobie realizacji zaleceń,
- organ prowadzący szkołę lub placówkę o otrzymanych zaleceniach oraz o sposobie ich realizacji.
