ZAKTUALIZOWANO: SIERPIEŃ 2018
Przedłużenie umowy do dnia porodu
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.),
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.),
- Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1265 ze zm.),
- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1368 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania stażu przez bezrobotnych (Dz.U. z 2009 r. Nr 142 poz. 1160),
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy(t. j. Dz.U. z 2016 r. , poz. 2067).
Przepisy prawa pracy przewidują rozwiązania gwarantujące ochronę trwałości stosunku pracy pracownicom będącym w ciąży. Oczywiście, najsilniejszą ochronę w tym zakresie mają pracownice zatrudnione na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Kobiety w ciąży zatrudnione na podstawie terminowych umów o pracę również mogą liczyć na pewną ochronę stosunku pracy, jaki łączy je z pracodawcą. Oprócz ogólnej zasady, zgodnie z którą pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy, w określonych sytuacjach przepisy przewidują przedłużenie trwania terminowej umowy o pracę do dnia porodu.
Pracownice objęte dodatkową ochroną trwałości stosunku pracy
Zgodnie z art. 177 § 3 Kodeksu pracy, umowa o pracę zawarta:
- na czas określony,
- na okres próbny przekraczający jeden miesiąc,
która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, zostaje przedłużona do dnia porodu. Przepis ten znajdzie więc zastosowanie wyłącznie w przypadku wybranych form terminowych umów o pracę. Umowa o pracę nie będzie przedłużana w przypadku pracownic w ciąży zatrudnionych:
- na podstawie umowy o pracę na okres próbny do jednego miesiąca (art. 177 § 3 k.p.),
- na podstawie umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności (art. 177 § 31 k.p.),
- na podstawie umowy o pracę na czas określony, na czas wykonywania określonej pracy lub umowy na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, jeżeli rozwiązanie tych umów przypada przed upływem trzeciego miesiąca ciąży.
Przykład
Pracownica sekretariatu, zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, przebywa na urlopie wychowawczym. Zastępująca ją pracownica zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas zastępstwa jest w ciąży. Zastępowana zdecydowała o powrocie do pracy z urlopu wychowawczego. W takiej sytuacji umowa zastępującej pracownicy ulegnie rozwiązaniu, pomimo że jest ona w ciąży, a także bez względu na stan zaawansowania ciąży. Niestety umowa o pracę na czas zastępstwa – zgodnie z wyraźnym brzmieniem art. 1771k.p. – w żaden sposób nie przewiduje w takiej sytuacji przedłużenia umowy pracownika zastępującego do dnia porodu. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by takiej pracownicy zaoferować inne stanowisko.
Podobnie będzie wyglądała sytuacja w przypadku osób współpracujących ze szkołą na podstawie umów cywilnoprawnych, np. umowy-zlecenia czy umowy o dzieło. Należy pamiętać, że do takich umów nie mają zastosowania przepisy Kodeksu pracy, lecz Kodeksu cywilnego