STAN PRAWNY NA 18 PAŹDZIERNIKA 2019 Obowiązki dyrektora w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy Opracowały: Anna Hoffmann, aplikant radcowski, prowadzi własną działalność gospodarczą w zakresie doradztwa prawnego, Karolina Król-Komarnicka, kierownik działu kadr i płac w państwowej instytucji; zaktualizował: Roman Lorens, konsultant ds. organizacji i zarządzania oświatą, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli, były długoletni dyrektor szkoły. Lider i koordynator doskonalenia zawodowego nauczycieli i kadry kierowniczej szkół. Autor licznych artykułów z zakresu zarządzania oświatą i publikacji książkowych Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 169 poz. 1650 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 1998 r. Nr 148 poz. 973), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6 poz. 69 ze zm.), • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. z 2009 r. Nr 105 poz. 870), • Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244), • Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 180 poz. 1860 ze zm.). Jednym z podstawowych obowiązków każdego pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Obowiązek ten stanowi podstawową zasadę prawa pracy, wyrażoną w art. 15 k.p. Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy zostało również zagwarantowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Powinnością pracodawcy jest zatem zapewnienie takich warunków, które spełniają szereg wymagań określonych w aktach prawnych. Obowiązek ten dotyczy również dyrektora szkoły lub przedszkola, będącego jednocześnie pracodawcą nauczycieli oraz osobą, na którą nałożono obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa uczniom i wychowankom. Obowiązek przestrzegania zasad BHP nie ciąży wyłącznie na pracodawcy. Każdy pracownik jest zobowiązany do respektowania przepisów oraz zasad BHP, a także norm przeciwpożarowych. W niniejszym artykule przedstawione zostały zasady BHP, których musi przestrzegać dyrektor placówki oświatowej, aby nie postawiono mu zarzutu naruszenia prawa. Bezwzględny obowiązek pracodawcy Bezwzględny obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy został wyrażony w art. 15 k.p. Z przepisu wynika, iż pracodawca powinien sprostać wymaganiom określonym nie tylko w ww. dokumencie, ale także w aktach wykonawczych do niego, przy czym spełnienie określonych zasad BHP zależy od specyfiki i rodzaju wykonywanej pracy. Należy podkreślić, iż obowiązek ten spoczywa na pracodawcy niezależnie od decyzji pracownika w tym zakresie. Pracownik nie może bowiem ani zrzec się prawa do zapewnienia mu przez pracodawcę wymogów BHP, ani zwolnić go z wykonania tego zobowiązania. Zarówno ustawodawca, jak i orzecznictwo sądowe traktują obowiązek w zakresie spełnienia wymagań BHP w sposób bardzo szeroki. Pracodawca zobligowany jest więc do zapewnienia pracownikowi faktycznego bezpieczeństwa, a nie tylko do realizacji postanowień wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów BHP (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1980 r., I PR 87/80). Ponadto obowiązków tych nie można traktować statycznie, ponieważ ich treść ulega zmianom w miarę postępu nauki i techniki (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 1968 r., II PR 363/68). Co więcej, by spełnić wymóg zapewnienia pracownikom bezpiecznych i nieszkodliwych dla zdrowia warunków pracy, pracodawca powinien przestrzegać nie tylko ogólnie obowiązujących norm, lecz także respektować przeciwwskazania związane ze stanem zdrowia lub indywidualnymi skłonnościami pracownika (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1974 r., II PR 262/74). Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie BHP: • organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki, • zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy zasad BHP oraz kontrolowanie zakresu ich stosowania, • przeprowadzenie szkolenia dla pracowników i zaznajomienie ich z obowiązującymi przepisami BHP, • reagowanie na potrzeby w zakresie zapewnienia BHP, • opracowanie i wdrożenie polityki przeciwdziałania i reagowania na wypadki przy pracy, • informowanie pracowników o występujących zagrożeniach i ryzyku zawodowym, które wiążą się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed nimi, • zapewnienie środków niezbędnych do udzielania pierwszej pomocy. Najważniejsze zasady BHP Przez obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy rozumie się szereg powinności pracodawcy, które uregulowane zostały w szczególności w przepisach działu 10 k.p. oraz w aktach wykonawczych – zwłaszcza w Rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz Rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, pomieszczenia pracy powinny spełniać następujące warunki (dotyczy to tzw. stałego miejsca pracy, czyli miejsca, w którym pracownicy przebywają powyżej czterech godzin dziennie): 1. W pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie naturalne i sztuczne, odpowiednią temperaturę, wymianę powietrza oraz zabezpieczenie przed wilgocią, niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, drganiami oraz innymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i uciążliwościami (§ 15). Ponadto, w pomieszczeniach szkoły i przedszkola należy zapewnić wyposażenie, które posiada wymagane atesty i certyfikaty. Pokoje, w których odbywają się zajęcia, powinny być również często wietrzone. Wnętrza szkoły i placówki, w szczególności pokój nauczycielski, laboratoria, pracownie, warsztaty szkolne, pokój nauczycieli wychowania fizycznego, kierownika internatu (bursy) oraz kuchnię należy wyposażyć w apteczki zaopatrzone w środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy i instrukcję jej udzielania. 2. Pomieszczenia stałej pracy nie powinny być lokalizowane poniżej poziomu otaczającego terenu (§ 18 ust. 1). 3. Powierzchnia pracy powinna wynosić co najmniej 13m3 wolnej objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2m2 wolnej powierzchni podłogi niezajętej przez urządzenia techniczne i sprzęt (§ 19 ust. 2). 4. W pomieszczeniach pracy powinna być zapewniona wymiana powietrza wynikająca z potrzeb użytkowych i funkcji tych pomieszczeń, bilansu ciepła i wilgotności oraz zanieczyszczeń stałych i gazowych (§ 32 ust.1). 5. Pracodawca jest zobowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje (§ 112). 6. Zgodnie z załącznikiem nr 3 do ww. Rozporządzenia – Wymagania dla pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych, pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia szatni bądź miejsca przeznaczonego na odzież pracowników, a także pomieszczenia higienicznosanitarnego, w którym możliwe byłoby spożywanie przez pracowników posiłków bądź przygotowywanie napojów. Ponadto, schody w szkole lub przedszkolu powinny być wyposażone w balustrady z poręczami zabezpieczonymi przed ewentualnym zsuwaniem się po nich. Stopnie schodów nie mogą być śliskie. Otwartą przestrzeń pomiędzy biegami schodów należy zabezpieczyć siatką lub w inny skuteczny sposób (§ 16 Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach). Monitory ekranowe W załączniku do Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (dotyczy w szczególności miejsc pracy dla pracowników administracji) zawarto minimalne wymagania BHP oraz ergonomii, jakie powinny spełniać stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe. Zgodnie z nim miejsce pracy powinno spełniać następujące standardy: • konstrukcja stołu powinna umożliwiać dogodne ustawienie elementów wyposażenia stanowiska pracy oraz regulację wysokości monitora ekranowego i klawiatury (pkt 4.1), • stół musi pozwalać na zachowanie odpowiedniego kąta obserwacji ekranu monitora, a także naturalne położenie kończyn górnych przy obsłudze klawiatury, z zachowaniem co najmniej kąta prostego między ramieniem i przedramieniem oraz odpowiedniej przestrzeni do umieszczenia nóg pod blatem (pkt 4.2 oraz 4.3), • pracownik powinien posiadać odpowiednie krzesło wyposażone w podłokietniki, gwarantujące możliwość obrotu; dostatecznie stabilne, tj. zaopatrzone w podstawę co najmniej pięciopodporową z kółkami jezdnymi, wymiarami oparcia i siedziska zapewniającymi wygodną pozycję ciała i swobodę ruchów, z możliwością regulacji siedzenia (pkt 5.1), • należy wyposażyć pokój w odpowiednie oświetlenie – w szczególności światło sufitowe (górne) o odpowiednim natężeniu i lampkę biurkową (pkt 9.1), • wilgotność względna powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych do pracy z monitorami ekranowymi nie powinna być mniejsza niż 40 proc. (pkt 11.1). Badania lekarskie Kolejną istotną powinnością dyrektora, zgodnie z art. 229 k.p., jest obowiązek przeprowadzenia badań lekarskich przed dopuszczeniem danego pracownika do pracy na konkretnym stanowisku. Dyrektor zobowiązany jest zlecić pracownikowi wykonanie badań lekarskich na podstawie odpowiedniego skierowania. Należy pamiętać, że to pracodawca odpowiada za nieprawidłowe wystawienie dokumentu, np. błędne określenie stanowiska pracy i podanie zagrożeń na nim występujących. Pracodawca ma obowiązek kierować pracowników na badania wstępne (przed przystąpieniem do pracy), okresowe (wykonywane w trakcie trwania stosunku pracy) oraz kontrolne (dla pracowników, którzy z powodu choroby byli niezdolni do wykonywania obowiązków dłużej niż 30 dni). Nie tylko wobec pracowników Gwarancja zapewnienia przez dyrektora bezpiecznych i higienicznych warunków pracy obejmuje nie tylko pracowników, ale również wychowanków, uczniów, zleceniobiorców i inne osoby wykonujące pracę na odmiennej podstawie niż stosunek pracy. Taki nakaz wynika bezpośrednio z art. 304 k.p. Co więcej, art. 304 § 4 k.p. nakłada na pracodawcę wymóg zachowania zasad bezpieczeństwa w zakresie ochrony życia i zdrowia wobec osób przebywających na terenie zakładu pracy bez jakiegokolwiek związku z jej wykonywaniem. Dyrektor zobowiązany jest zapewnić również normy bezpieczeństwa wskazane w Rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Podstawowe obowiązki dyrektora w zakresie BHP wynikające z ww. dokumentu brzmią następująco: • zapewnienie uczniom możliwości pozostawienia części podręczników w szkole (§ 4a), • umieszczenie w widocznym miejscu planu ewakuacji szkoły lub przedszkola, w sposób zapewniający łatwy dostęp do niego (§ 5 ust. 1), • zapewnienie właściwego oświetlenia oraz równą nawierzchnię dróg, przejść i boisk na ogrodzonym terenie szkoły lub placówki (§ 7 ust 1 i 2), • zagwarantowanie ciepłej i zimnej wody oraz środków higieny osobistej w pomieszczeniach sanitarnych (§ 8 ust. 1), • utrzymanie w czystości kuchni i jadalni, a ich wyposażenia we właściwym stanie technicznym zapewniającym bezpieczne korzystanie (§ 10 ust. 1), • podczas przerwy możliwość wietrzenia sal, w których odbywają się zajęcia (§ 12) oraz zapewnienie w nich temperatury co najmniej 18°C (§ 17 ust. 1), • przeszkolenie pracowników z zakresu udzielenia pierwszej pomocy (§ 21), • zaopatrzenie uczniów pracujących w warsztatach, laboratoriach i pracowniach szkolnych w niezbędne środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze w celu zabezpieczenia przed działaniem niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia czynników, a także ze względu na wymagania sanitarnohigieniczne (§ 28), • umieszczenie substancji i preparatów chemicznych w odpowiednich pojemnikach opatrzonych napisami zawierającymi nazwę substancji lub preparatu oraz informującymi o ich niebezpieczeństwie lub szkodliwości dla zdrowia (§ 29 ust. 1). Zgodnie z § 3 ww. Rozporządzenia, dyrektor powinien co najmniej raz w roku dokonać kontroli zapewniania bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z obiektów należących do placówki (w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki) oraz określić kierunki ich poprawy. Z ustaleń kontroli należy sporządzić protokół, który podpisują osoby biorące w niej udział. Kopię dokumentu dyrektor przekazuje organowi prowadzącemu placówkę. Czy okresowe szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy są zawsze konieczne? 1 stycznia 2019 r., na mocy art. 2 Ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym, wprowadzone zostały przepisy art. 2373 § 22–§ 24 do k.p. Przepisy te wskazują, że szkolenie okresowe pracownika nie jest wymagane w przypadku pracownika na stanowisku administracyjno-biurowym, gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka, w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, chyba że z oceny ryzyka, o której mowa w art. 226 pkt 1 k.p. wynika, że jest to konieczne. W przypadku gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajdzie się w grupie działalności, dla której zostanie ustalona wyższa niż trzecia kategoria ryzyka, pracodawca jest zobowiązany przeprowadzić szkolenie okresowe pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia ustalenia wyższej kategorii ryzyka. Przepis ten stosuje się odpowiednio, gdy z dokonanej oceny ryzyka, o której mowa w art. 226 pkt 1 k.p. wynika, że przeprowadzenie szkolenia okresowego pracownika stało się konieczne (np. w związku ze zmienionymi warunkami pracy, nowym wyposażeniem stanowisk pracy itp.). Szkolenie okresowe przeprowadza się wówczas w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia dokonania oceny ryzyka. Analizy powyższego przepisu k.p. należy dokonać wraz ze zmienionymi przepisami Rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z § 14 ust. 2 ww. Rozporządzenia konieczność odbywania szkoleń okresowych w dziedzinie BHP zależy od rodzaju stanowiska, na jakim zatrudniony jest pracownik, a nie tylko od rodzaju podmiotu, w którym pracuje. W związku z tą nowelizacją k.p. treść § 14 ust. 2 pkt 5 ww. Rozporządzenia rozdzielono na dwa przepisy odnoszące się do dwóch grup pracowników – § 14 ust. 2 pkt 5 otrzymał brzmienie: „pracownicy na stanowiskach administracyjno-biurowych” oraz dodano pkt 6: „pracownicy niewymienieni w pkt 1–5, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy”. W praktyce zatem szkolenie jest przeznaczone dla pracowników, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie BHP, w tym w szczególności pracowników podmiotów wykonujących działalność leczniczą, szkół i innych jednostek organizacyjnych systemu oświaty oraz instytutów badawczych. W przypadku nauczycieli sytuacja nie jest jednoznaczna. Pracodawca zobowiązany jest oceniać i dokumentować ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosować niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko, a także informować pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami (art. 226 k.p.). W karcie oceny ryzyka pracy powinny być więc ustalone również kwestie związane z okresowymi szkoleniami BHP na danym stanowisku. Należy zwrócić uwagę, że inne ryzyko zawodowe będzie związane z pracą nauczyciela chemii, fizyki, wychowania fizycznego albo praktycznej nauki zawodu, a inne nauczyciela matematyki czy historii. Zapamiętaj! Nie można arbitralnie przyjąć, że wszyscy nauczyciele zwolnieni są z okresowych szkoleń BHP. Pracodawca powinien zindywidualizować tę kwestię w ramach obowiązków związanych z oceną ryzyka zawodowego na poszczególnych stanowiskach pedagogicznych. Szkolenie okresowe pracowników na stanowiskach administracyjno-biurowych oraz nauczycieli – skierowanych do odbycia szkolenia, jeśli dyrektor szkoły uzna to za konieczne, odbywa się zgodnie z ramowym programem szkolenia, zawartym w załączniku nr VIII Rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Celem szkolenia jest aktualizacja i uzupełnienie wiedzy oraz umiejętności w szczególności z zakresu: • oceny zagrożeń związanych z wykonywaną pracą, • metod ochrony przed zagrożeniami dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, • kształtowania warunków pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami BHP, • postępowania w razie wypadku oraz w sytuacjach awaryjnych. Szkolenie powinno mieć formę seminarium lub kursu albo samokształcenia kierowanego na podstawie szczegółowego programu opracowanego przez organizatora szkolenia. Podczas szkolenia konieczne jest stosowanie odpowiednich środków dydaktycznych, w szczególności filmów, tablic, folii do wyświetlania informacji. Uczestnicy szkolenia organizowanego w formie samokształcenia kierowanego powinni otrzymać odpowiednie materiały umożliwiające przyswojenie wiadomości i umiejętności objętych programem szkolenia (np. skrypty, przepisy, zestawy pytań kontrolnych). Niezapewnienie zasad BHP przez pracodawcę Jeśli warunki pracy nie odpowiadają przepisom BHP oraz stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik, w myśl art. 210 § 1 k.p., ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy. Może z niego skorzystać po uprzednim zawiadomieniu przełożonego. Trzeba zaznaczyć również, iż nie musi uzyskiwać zgody pracodawcy na powstrzymanie się od wykonywania obowiązków. Co więcej, jeżeli decyzja ta nie odsunie od niego niebezpieczeństwa, ma prawo opuścić miejsce zagrożenia, niezwłocznie zawiadamiając o tym przełożonego. Powinien jednak być gotowy do kontynuowania pracy np. w innym bezpiecznym miejscu, wskazanym przez pracodawcę. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia. Dyrektor placówki oświatowej podlega odpowiedzialności karnej za niespełnienie wymogów BHP. Zgodnie z art. 283 § 1 k.p. osoba odpowiedzialna za stan BHP albo kierująca pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, która nie przestrzega przepisów lub zasad BHP, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł. Procedura postępowania w razie wypadku przy pracy W przypadku niedostatecznego zapewnienia norm BHP bądź ich nieprzestrzegania przez pracowników może dojść do wypadku przy pracy. Jeżeli tak się stanie, pracodawca jest zobowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić pierwszą pomoc poszkodowanym, a także w przewidzianym trybie ustalić okoliczności i przyczyny oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym zdarzeniom. Gdy dojdzie do wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego, pracodawca, w myśl art. 234 § 2 k.p., jest zobowiązany poinformować okręgowego inspektora pracy i prokuratora. Z każdego takiego wypadku należy również sporządzić protokół. Pracodawca powinien także prowadzić rejestr wypadków w danej placówce. Postępowanie w razie wypadku pracownika Zgodnie z art. 234 § 31 k.p., w razie wypadku przy pracy dyrektor jest zobowiązany do sporządzenia protokołu powypadkowego oraz prowadzenia rejestru wypadków przy pracy. Szczegółowe postępowanie jest uregulowane w Rozporządzeniu w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Zgodnie z § 9 ust. 1 tego aktu, po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza, nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o zaistniałym incydencie, protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, według wzoru określonego przez ministra właściwego ds. pracy na podstawie art. 237 § 2 k.p. Do protokołu powypadkowego dołącza się zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków zdarzenia, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania jego okoliczności i przyczyn, w szczególności pisemną opinię lekarza lub innych specjalistów, szkice lub fotografie miejsca wypadku, odrębną opinię członka zespołu powypadkowego oraz uwagi i zastrzeżenia, o których mowa w § 11 ust. 2 i 4 ww. Rozporządzenia. W myśl art. 234 § 31 k.p. pracodawca jest zobowiązany przechowywać protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową przez 10 lat. Koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ponosi pracodawca. Pracodawca musi również prowadzić rejestr wypadków, który powinien zawierać: • imię i nazwisko poszkodowanego, • miejsce i datę wypadku, • informacje dotyczące jego skutków dla poszkodowanego, • datę sporządzenia protokołu powypadkowego, • stwierdzenie, czy opisane zdarzenie jest wypadkiem przy pracy, • datę przekazania do ZUS-u wniosku o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, • liczbę dni niezdolności do pracy, • inne informacje, niebędące danymi osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe, w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne zespołu powypadkowego. Wypadki osób pozostających pod opieką szkoły lub przedszkola Zgodnie z § 40 Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach pracownik, który powziął wiadomość o wypadku, niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, w szczególności sprowadzając fachową pomoc medyczną, a w miarę możliwości udzielając pierwszej pomocy. O każdym wypadku zawiadamia się niezwłocznie: • rodziców (opiekunów) poszkodowanego, • pracownika służby BHP, • społecznego inspektora pracy, • organ prowadzący szkołę lub placówkę, • radę rodziców. Zapamiętaj! O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik zawiadamia niezwłocznie prokuratora i organ sprawujący nadzór pedagogiczny. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik zawiadamia niezwłocznie państwowego inspektora sanitarnego. Dyrektor powołuje zespół powypadkowy. Zespół przeprowadza postępowanie powypadkowe i sporządza dokumentację powypadkową, w tym protokół powypadkowy. Wzór protokołu powypadkowego jest określony w załączniku nr 1 do Rozporządzenia. W skład zespołu wchodzi pracownik służby BHP oraz społeczny inspektor pracy. W składzie zespołu może znaleźć się przedstawiciel organu prowadzącego, organu sprawującego nadzór pedagogiczny lub rady rodziców. Protokół powypadkowy należy sporządzić w terminie 21 dni od dnia zakończenia postępowania powypadkowego i niezwłocznie doręczyć osobom uprawnionym do zaznajomienia się z materiałami tego postępowania. Rejestr wypadków prowadzi dyrektor. Wzór rejestru wypadków jest określony w załączniku nr 2 do Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Do obowiązków dyrektora należy omawianie z pracownikami szkoły lub przedszkola okoliczności i przyczyn wypadków oraz wskazanie środków niezbędnych do zapobiegania zapobieżenia im. W sprawach nieuregulowanych w kwestii wypadków uczniów stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.