OPUBLIKOWANO: GRUDZIEŃ 2014

Zatrudnianie nauczycieli do nauczania indywidualnego

Opracował: Marcin Majchrzak, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2014 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz.U. z 2014 r. poz. 1157),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1207 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 416 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167).

Przewidziana w przepisach prawa oświatowego instytucja indywidualnego nauczania umożliwia dzieciom, których stan zdrowia utrudnia lub uniemożliwia uczęszczanie do szkoły, realizowanie w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem, zwykle w domu ucznia, zajęć edukacyjnych wynikających z ramowego planu nauczania. Pewnym problemem, wynikającym ze zbyt ogólnego brzmienia przepisów, jest sposób zatrudniania nauczycieli prowadzących tego rodzaju zajęcia oraz przydział godzin w tym zakresie. Przepisy nie wypowiadają się także wprost ani co do zasad wynagradzania nauczycieli za przeprowadzone lekcje, ani w zakresie dojazdu do miejsca zamieszkania ucznia. Niekiedy może to powodować niechęć nauczycieli do realizowania tego typu zajęć.

W obecnym stanie prawnym zasady organizowania nauczania dzieci i młodzieży zostały uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 28 sierpnia 2014 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży. Jest to stosunkowo nowe rozporządzenie, które obowiązuje od 9 września 2014 r., wprowadzając tym samym pewne zmiany w porównaniu do dotychczas obowiązujących przepisów. Do nowych rozwiązań należy:

• możliwość prowadzenia zajęć indywidualnego przygotowania przedszkolnego oraz zajęć indywidualnego nauczania z uczniami klas I–III szkoły podstawowej przez jednego lub dwóch nauczycieli (§ 4 ust. 1 i 2 Rozporządzenia) – dotychczas prowadzenie zajęć dla tej grupy uczniów można było powierzyć wyłącznie jednemu nauczycielowi,
• możliwość prowadzenia zajęć w tygodniowym wymiarze godzin wyższym niż maksymalny wymiar określony w § 9 ust. 1 Rozporządzenia (za zgodą organu prowadzącego), bądź w wymiarze niższym, niż wymiar minimalny – w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia dziecka, na wniosek rodzica lub pełnoletniego ucznia (§ 9 ust. 3 i 4 Rozporządzenia),
• możliwość niezwłocznego zaprzestania organizacji indywidualnego nauczania, w przypadku gdy stan zdrowia dziecka lub ucznia umożliwia uczęszczanie do szkoły (przedszkola) – na wniosek rodziców lub pełnoletniego ucznia i na podstawie dołączonego do wniosku zaświadczenia lekarskiego poświadczającego poprawę stanu zdrowia. W takim przypadku dyrektor powinien dodatkowo powiadomić o tym fakcie poradnię, gdzie działa zespół, który wydał orzeczenie oraz organ prowadzący szkołę (przedszkole) – § 11 Rozporządzenia,
• doprecyzowanie, że dzieci i młodzież o stanie zdrowia znaczne utrudniającym uczęszczanie do szkoły, które mimo to są angażowane do uczestnictwa w jej życiu, bądź biorą udział w zajęciach rewalidacyjnych lub są objęte pomocą psychologiczno-pedagogiczną, czynią to poza tygodniowym wymiarem godzin zajęć, o jakim mowa w § 8 i 9 Rozporządzenia (§ 10 ust. 2 Rozporządzenia).