Opublikowano: listopad 2014

Odbieranie dziecka z przedszkola niepublicznego

Opracował: dr Paweł Kuczma, doktor nauk prawnych, radca prawny, wykładowca akademicki, autor blisko 40 publikacji, w tym 4 książek

Podstawa prawa:

• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.),
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.),
• Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 r. Nr 61 poz. 624 ze zm.).

Dziecko przebywające w przedszkolu znajduje się pod opieką personelu placówki, który sprawuje nad nim nadzór i odpowiada za jego bezpieczeństwo. Obowiązek ten obejmuje także moment wydawania malucha osobie zgłaszającej się po jego odbiór. Nauczyciel musi w związku z tym dokonać prawidłowej oceny, czy osoba mająca przejąć opiekę nad dzieckiem będzie dawać należytą rękojmię poprawnego zrealizowania obowiązku opieki i nadzoru spoczywającego na przedszkolu, aby uniknąć odpowiedzialności opartej na winie w nadzorze.

W przedszkolach publicznych szczegółowe zasady przyprowadzania i odbierania dzieci z placówki przez rodziców (prawnych opiekunów) lub upoważnione przez nich osoby, zapewniające dziecku pełne bezpieczeństwo, powinny być określone w statucie takiej placówki (§ 2 ust. 1 pkt 4 Rozporządzenia w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół). Pomimo braku istnienia analogicznego obowiązku w przedszkolach niepublicznych zaleca się uregulowanie tych zagadnień w statucie lub stworzenie specjalnego dokumentu, który będzie szczegółowo precyzował te kwestie.

Podmioty uprawnione do odbioru

Oczywiste jest, że z racji wykonywania władzy rodzicielskiej podmiotami upoważnionymi do odbioru dziecka są jego rodzice. Jednak nawet wobec rodziców zjawiających się po własne dziecko należy wprowadzić pewne ograniczenia. Nauczyciel nie powinien wydać podopiecznego wówczas, gdy zgłaszający się po jego odbiór rodzic znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie wskazującym na użycie substancji psychotropowych czy narkotyków. Taki rodzic nie gwarantuje bowiem dziecku bezpieczeństwa po opuszczeniu placówki i z tego względu nauczyciel nadal pozostaje osobą zobowiązaną do sprawowania nadzoru nad przedszkolakiem. Wydanie w takich okolicznościach dziecka naraża nauczyciela na odpowiedzialność za winę w nadzorze z art. 427 Kodeksu cywilnego.

Powyższe zakazy obowiązywać będą także inne, niżej wskazane osoby uprawnione do odbioru dziecka.

Drugą kategorią osób uprawnionych będą osoby pełnoletnie, które zostały do tego umocowane przez rodziców udzielających im specjalnego pełnomocnictwa. Zaleca się, przede wszystkim ze względów dowodowych, aby takie upoważnienie zostało udzielone w formie pisemnej. W jego treści należy dokładnie określić personalia uprawnionych oraz podać rodzaj dokumentu tożsamości i jego numer, na podstawie którego będzie możliwa ich prawidłowa identyfikacja. Warto w tym miejscu nadmienić, że osoby te nie muszą być wcale krewnymi rodziców.

Trzecią grupę osób uprawnionych tworzą osoby niepełnoletnie.

Czy małoletni mogą odebrać dziecko?