Opublikowano: październik 2014

Urlop wypoczynkowy w żłobku niepublicznym

Opracował: Marcin Majchrzak, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 ze zm.).

W zakresie urlopów wypoczynkowych w żłobkach niepublicznych zastosowanie znajdą ogólne przepisy prawa pracy.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Zgodnie z art. 152 § 1 k.p. pracownikom żłobków niepublicznych przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracownicy nie mogą także zrzec się prawa do urlopu, nie jest więc możliwe oddawanie swojego urlopu innym pracownikom ani zrezygnowanie z niego na rzecz świadczeń finansowych wypłacanych przez pracodawcę. Urlop co do zasady powinien być wykorzystany w naturze, w wymiarze określonym w art. 154 k.p., a więc:

1. 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
2. 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Obliczając powyższe okresy zatrudnienia, należy oczywiście brać pod uwagę nie tylko okres zatrudnienia pracownika w obecnym miejscu pracy, ale sumę wszystkich dotychczasowych okresów zatrudnienia. Nie mają znaczenia także przerwy między poszczególnymi okresami zatrudnienia ani sposób ustania stosunku pracy w poprzednich miejscach zatrudnienia (art. 1541 § 1 k.p.). Przepisy przewidują także, w art. 155 k.p., możliwość doliczenia do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, okresów dodatkowych, wynikających z faktu ukończenia przez pracownika wybranych etapów nauki. Doliczeniu podlega więc ukończenie:

1. zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż trzy lata,
2. średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż pięć lat,
3. średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – pięć lat,
4. średniej szkoły ogólnokształcącej – cztery lata,
5. szkoły policealnej – sześć lat,
6. szkoły wyższej – osiem lat.

Powyższe okresy nauki nie podlegają sumowaniu (uwzględnia się okres najkorzystniejszy dla pracownika). Natomiast jeżeli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się albo okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, albo okres nauki – zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracownik zatrudniony w żłobku niepublicznym, podejmujący pracę po raz pierwszy w życiu, w tym roku kalendarzowym, w którym zaczyna pracę, nabywa prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 wymiaru przysługującego mu po przepracowaniu roku (czyli do 1/12 z 20 dni). Z kolei prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym (art. 153 k.p.).

Przykład

Opiekun na początku kwietnia 2014 r. rozpoczyna swoją pierwszą pracę w życiu – w żłobku niepublicznym, w pełnym wymiarze godzin. Oznacza to, że z upływem każdego miesiąca w 2014 r. będzie nabywał prawo do 1/12 z 20 dni urlopu, które będą mu przysługiwać po przepracowaniu pierwszego roku. Po przepracowaniu każdego miesiąca będzie zatem miał prawo do 1,66 dnia urlopu. Z kolei z początkiem 2015 r. nabędzie prawo do urlopu w pełnym wymiarze 20 dni (w przykładzie założono, że pracownik nie miał wcześniej stażu pracy pozwalającego na nabycie urlopu w wyższym, 26-dniowym wymiarze).