STAN PRAWNY NA 9 SIERPNIA 2019 Zadania dyrektora związane z organizacją roku szkolnego (cz. 1) Opracowała: Małgorzata Celuch, wicedyrektorka w zespole szkół, nauczycielka matematyki i informatyki; zaktualizował: Roman Lorens, konsultant ds. organizacji i zarządzania oświatą, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli, były długoletni dyrektor szkoły, lider i koordynator doskonalenia zawodowego nauczycieli i kadry kierowniczej szkół; autor licznych artykułów z zakresu zarządzania oświatą i publikacji książkowych Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.), • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1457 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1658), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1534), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowe i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6 poz. 69 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2018 r. poz. 1574), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 kwietnia 2018 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 939 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz.U. z 2017 r. poz. 1646). Przegląd szkoły, naprawy, remonty, zapewnienie bezpiecznych warunków Przed rozpoczęciem roku szkolnego warto wykorzystać nieobecność uczniów na terenie placówki i dokonać przeglądu obiektów szkolnych oraz terenu wokół nich pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy. Po zakończeniu tego typu prac powinno się dokonać jeszcze jednego przeglądu, aby upewnić się, że wszystkie pomieszczenia szkolne i teren wokół nich są bezpieczne dla uczniów wracających z wakacji. Przepisy prawne nie wyznaczają dyrektorom szkół terminu na dokonywanie przeglądów. Obligatoryjny jest co najmniej jeden przegląd w roku, w czasie wyznaczonym przez dyrektora szkoły. Jednak wakacje są świetnym terminem na jego wykonanie, bo wykonywane w tym czasie remonty nie zakłócają pracy szkoły i nie stwarzają zagrożenia dla uczniów. Dokonując przeglądu, dyrektor zobowiązany jest powołać komisję do jego przeprowadzenia. Powołanie powinno mieć formę zarządzenia, a w skład komisji powinno wchodzić kilka osób, np.: • dyrektor szkoły lub jego zastępca, • społeczny inspektor pracy, • inspektor/pracownik służby BHP, • kierownik szkolnych pracowni. Podczas przeglądu należy zwrócić uwagę na: • stan techniczny i sanitarny budynku, • ocenę placówki pod względem BHP i ppoż., • przegląd warunków pracy z udziałem społecznego inspektora pracy, • wyposażenie, pomoce dydaktyczne i sprzęty szkolne, • sprawdzenie, czy wyposażenie posiada odpowiednie atesty i certyfikaty. Z każdego przeglądu szkoły należy sporządzić protokół z opisem wyników kontroli oraz ustaleń komisji. Protokół powinien zostać podpisany przez wszystkich członków komisji, a kopia przekazana organowi prowadzącemu – zgodnie z § 3 ust. 2 Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Zakończenie zadań związanych z klasyfikacją Tuż przed rozpoczęciem kolejnego roku szkolnego należy zakończyć klasyfikację uczniów w kończącym się roku szkolnym. Wiąże się to przede wszystkim z przeprowadzeniem egzaminów poprawkowych. Zgodnie z art. 44m ust. 1. Ustawy o systemie oświaty, począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej, a w szkole policealnej – semestralnej, otrzymał negatywną ocenę klasyfikacyjną z: • jednych albo dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych, albo • jednych obowiązkowych zajęć edukacyjnych lub zajęć z języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego może przystąpić do egzaminu poprawkowego z tych zajęć. Termin egzaminu poprawkowego wyznaczany jest przez dyrektora szkoły do dnia zakończenia rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Na ostatni tydzień sierpnia najlepiej zaplanować także wszystkie egzaminy, które będą odbywały się w terminie dodatkowym, jeśli uczniowie zdający egzaminy klasyfikacyjne nie zgłosili się na nie z powodów usprawiedliwionych. Zakończenie rekrutacji Rekrutacja do klas pierwszych kończy się w lipcu. Jest to pierwszy etap rekrutacji. Niezadowoleni z wyników rekrutacji uczniowie i ich rodzice często przenoszą dokumenty z jednej szkoły do drugiej, w niektórych szkołach pozostają wolne miejsca, a niektórzy uczniowie mają zaplanowane egzaminy poprawkowe, więc w sierpniu trwa nabór uzupełniający. Wielu uczniów otrzyma świadectwa ukończenia szkoły dopiero po zdaniu egzaminów poprawkowych i dopiero wówczas mogą się oni ubiegać o przyjęcie do szkoły wyższego szczebla. Jeśli w szkole są wolne miejsca, warto zamieścić taką informację na stronie internetowej szkoły oraz powiadomić kuratorium oświaty. Uczniowie i ich rodzice, poszukując szkół dysponujących wolnymi miejscami, korzystają z pomocy kuratorium. Wypisanie i wręczenie świadectw Po egzaminach poprawkowych oraz egzaminach przeprowadzonych w terminach dodatkowych wychowawcy klas powinni wypisać świadectwa uczniom, którzy do tych egzaminów przystąpili, pamiętając, że data zamieszczana na świadectwie powinna być zgodna z datą uchwały rady pedagogicznej dotyczącej wyników klasyfikacji. Uczniowie, którzy zdali egzaminy, powinni otrzymać świadectwo promocji do klasy programowo wyższej lub ukończenia szkoły, a uczniowie, którzy nie zdali egzaminu poprawkowego lub do niego nie przystąpili – świadectwo braku promocji. Przygotowanie dokumentacji do archiwizacji Dyrektor szkoły jest odpowiedzialny za właściwe przechowywanie dokumentacji przebiegu nauczania, dlatego powinien zadbać, by dokumentacja została zabezpieczona zgodnie z instrukcją kancelaryjną. Po przeprowadzeniu egzaminów poprawkowych należy uzupełnić dokumentację przebiegu nauczania o informacje związane z tymi egzaminami. Wychowawcy powinni uzupełnić dzienniki lekcyjne i arkusze ocen. Wychowawcy muszą pamiętać o odbiorze protokołów z egzaminów poprawkowych (oraz innych egzaminów zdawanych w terminach dodatkowych) i prac pisemnych tych egzaminów, a także o załączeniu ich do arkuszy ocen uczniów. Przygotowanie dokumentacji na kolejny rok szkolny Przed rozpoczęciem roku szkolnego należy zamówić odpowiednią liczbę druków szkolnych związanych z przebiegiem nauczania. Należy sprawdzić liczbę klas i semestrów, aby wiedzieć, jaką zamówić liczbę dzienników, arkuszy ocen dla uczniów klas pierwszych, ksiąg ewidencji, legitymacji uczniowskich itp. Zamawiając dzienniki, należy również pamiętać o zaplanowanych w szkole zajęciach: • rewalidacyjnych, • wyrównawczych, • nauczania indywidualnego, • pedagoga, • psychologa, • bibliotekarza, • logopedy. Na początku roku szkolnego nauczyciele zobowiązani są uzupełnić lub założyć dokumentację przebiegu nauczania dla uczniów. Dyrektor, w wyznaczonym przez siebie terminie, powinien sprawdzić, czy dokumentacja została założona i jest prowadzona prawidłowo. Dobrze jest poświęcić więcej czasu we wrześniu i dopilnować właściwego założenia dokumentów szkolnych, żeby uniknąć problemów w ciągu roku szkolnego. Dotyczy to szczególnie arkuszy ocen, w prowadzeniu których nauczyciele wciąż popełniają wiele błędów. Jeśli zdarza się tak w danej szkole, warto polecić wychowawcom klas pierwszych wypełnienie jednego arkusza i sprawdzić jego poprawność. W ten sposób można uniknąć błędów we wszystkich arkuszach. Łatwiej będzie wychowawcy poprawić jeden błędnie wypisany arkusz niż wszystkie. Dyrektor powinien również przygotować upoważnienia dla nauczycieli uprawniające ich do dokonywania sprostowań błędów w dokumentacji. Zgodnie z § 25 Rozporządzenia w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji sprostowania błędu i oczywistej omyłki w księgach ewidencji, księdze uczniów, księdze wychowanków oraz arkuszu ocen ucznia dokonuje dyrektor szkoły lub placówki albo osoba przez niego upoważniona do dokonania sprostowania. Rozporządzenie nie zawiera konieczności upoważniania w formie pisemnej, ale nie wolno zapominać, że obowiązek dokonywania upoważnienia nadal istnieje i wymagany jest co roku, gdyż zmieniają się pracownicy, nowym klasom przydzielani są wychowawcy, warto zatem zachować jego pisemna formę. Awans zawodowy nauczycieli Przed rozpoczęciem kolejnego roku szkolnego należy zakończyć zadania związane z awansem zawodowym zatrudnionych w szkole nauczycieli. Przede wszystkim trzeba zakończyć postępowanie dotyczące awansu zawodowego dla nauczycieli, którzy złożyli wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do 30 czerwca 2019 r. Nauczycielom tym wydaje się decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do 31 sierpnia danego roku (art. 9b ust. 3 Karty nauczyciela). Zgodnie z § 11 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli dyrektor szkoły zobowiązany jest do przeprowadzenia analizy formalnej wniosku oraz wymaganej dokumentacji. Jeżeli wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub dokumentacja nie spełniają wymagań formalnych, dyrektor ma obowiązek szczegółowo wskazać stwierdzone braki i wezwać nauczyciela do ich usunięcia w terminie 14 dni, wraz z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków w terminie spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. Należy pamiętać o konieczności powiadomienia nauczyciela, który złożył wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego, o terminie i miejscu przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej na co najmniej 7 dni przed datą posiedzenia komisji. Z przebiegu pracy komisji kwalifikacyjnej sporządza się protokół. Tuż po rozpoczęciu roku szkolnego pojawiają się kolejne zadania związane z awansem zawodowym – we wrześniu rozpoczynają się staże kolejnych nauczycieli na wyższe stopnie awansu zawodowego. Do zadań dyrektora szkoły należą: • przyjęcie wniosków o rozpoczęcie stażu na nauczyciela mianowanego i dyplomowanego; wnioski powinny wpłynąć nie później niż do 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć i powinny mieć formę pisemną, • rozpatrzenie przyjętych w terminie wniosków, • przydzielenie opiekunów stażu nauczycielom stażystom i kontraktowym, • przekazanie nauczycielom ubiegającym się o rozpoczęcie stażu pism informujących o terminie rozpoczęcia i zakończenia stażu, przydzieleniu opiekuna stażu oraz terminie przedłożenia planu rozwoju zawodowego (jeżeli wniosek nauczyciela został odrzucony, pismo powinno zawierać informację o odrzuceniu i wyjaśniać, jakie były przyczyny odrzucenia; powinno być dostarczone w terminie do siedmiu dni od daty wpływu wniosku), • przyjęcie projektów planów rozwoju zawodowego od nauczycieli stażystów, • zatwierdzenie projektów planu rozwoju zawodowego nauczyciela lub zwrócenie go nauczycielowi do poprawy ze wskazaniem, w formie pisemnej, zakresu niezbędnych zmian (w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć), • przyjęcie poprawionych projektów, • zapewnienie odpowiednich warunków do odbycia stażu. Wnioski z nadzoru pedagogicznego Zgodnie z § 24 Rozporządzenia w sprawie nadzoru pedagogicznego dyrektor ma czas na przedstawienie radzie pedagogicznej wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego pełnionego w poprzednim roku szkolnym – do 31 sierpnia 2019 r. Powinno to nastąpić na zebraniu rady pedagogicznej, a w przypadku szkoły lub placówki, w której nie tworzy się rady pedagogicznej – na zebraniu z udziałem nauczycieli i osób niebędących nauczycielami, które realizują zadania statutowe szkoły lub placówki.