STAN PRAWNY NA 23 MAJA 2024
W przypadku gdy nauczyciel nie może realizować pełnej liczby godzin nauczycielskiego etatu w danej szkole, dyrektor może zdecydować o obniżeniu wymiaru jego zatrudnienia. Takie rozwiązanie jest jednak możliwe tylko w określonych okolicznościach i wymaga m.in. uzyskania zgody nauczyciela.
Dyrektor szkoły ma prawo obniżyć wymiar zatrudnienia nauczyciela, który nie może realizować pełnej tygodniowej liczby godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych (czyli pełnego wymiaru etatu), jednakże stanowi to ostateczność. Podstawą takiego postępowania jest w szczególności art. 22 ust. 1 Karty nauczyciela.
Ograniczenie wymiaru zatrudnienia nauczyciela
Ograniczenie wymiaru zatrudnienia nauczyciela jest możliwe w przypadku:
- częściowej likwidacji szkoły,
- zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole,
- zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.
Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może wyrazić zgodę na ograniczenie wymiaru zatrudnienia i zmniejszenie wysokości wynagrodzenia (art. 20 ust. 1 KN). Ograniczenie wymiaru zatrudnienia jest możliwe, jeżeli w szkole, pomimo zachodzących w niej zmian, dany nauczyciel może w dalszym ciągu realizować co najmniej połowę obowiązującego go wymiaru zajęć.
Ważne!
Ograniczenie wymiaru godzin nie będzie miało zastosowania w przypadku, gdy nauczyciel ma możliwość uzupełnienia pensum w innej placówce.
Należy również pamiętać, iż ograniczenie pełnego wymiaru zajęć nauczyciela mianowanego, poza sytuacjami określonymi w art. 22 KN, jest niedopuszczalne (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 września 1996 r., I PZP 22/96). Oznacza to, iż dyrektor nie może swobodnie decydować o ograniczaniu wymiaru zatrudniania nauczycieli zatrudnionych w danej placówce, ponieważ jest ograniczony w tym zakresie przepisami Karty nauczyciela.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w Wyroku z dnia 16 stycznia 1998 r. (I PKN 476/97), przepis art. 22 ust. 2 KN „nie ma zastosowania, jeżeli szkoła gminna nie ma możliwości zatrudnienia nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, a szkoła państwowa, w której prowadzi on zajęcia, odmawia szkole gminnej refundacji wynagrodzenia wypłaconego przez nią za pracę nauczyciela w szkole państwowej”.
Jednakże zanim dyrektor podejmie decyzję o ograniczeniu wymiaru zatrudnienia nauczyciela, w pierwszej kolejności powinien zweryfikować, czy w danej placówce jest możliwe powierzenie nauczycielowi realizacji innych zadań, a dopiero później ograniczyć wymiar jego godzin pracy. Co więcej, w doktrynie przeważa pogląd, iż dyrektor szkoły powinien także sprawdzić, czy nie ma możliwości realizacji zadań przez nauczyciela w innej placówce. Dopiero po spełnieniu tych dwóch przesłanek możliwe będzie obniżenie wymiaru godzin.
Czynności podejmowane przez dyrektora w celu obniżenia wymiaru zatrudnienia
W pierwszej kolejności dyrektor powinien zaproponować nauczycielowi na piśmie obniżenie wymiaru zatrudnienia. Powinien w nim wskazać, w jaki sposób zatrudnienie danego nauczyciela ulegnie obniżeniu, a także wyznaczyć termin na złożenie oświadczenia przez nauczyciela.
