OPUBLIKOWANO: 12 KWIETNIA 2017
ZAKTUALIZOWANO: 31 LIPCA 2017

Liczebność oddziałów – sytuacje problemowe w obliczu reformy

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2017 r. poz. 649),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1264).

17 br. marca zostało podpisane Rozporządzenie w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli. Ponieważ weszło ono w życie z dniem 1 września 2017 r., zawarte w nim regulacje dotyczące liczebności klas należy stosować od początku nowego roku szkolnego.

Szkoły podstawowe

Pierwszą regulacją dotyczącą liczebności oddziałów jest § 5 Rozporządzenia, dotyczący oddziałów w szkołach podstawowych. Zgodnie z ust. 2 liczba uczniów w oddziale klas I–III szkoły podstawowej wynosi nie więcej niż 25. Ograniczenie liczebności dotyczy wyłącznie pierwszego etapu edukacyjnego, zatem dopuszczalne jest utworzenie oddziałów liczących więcej niż 25 uczniów w klasach IV do VIII. Zauważyć należy, że jest to rozwiązanie identyczne z istniejącym obecnie w art. 61 Ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którym zajęcia edukacyjne w klasach I–III szkoły podstawowej są prowadzone w oddziałach liczących nie więcej niż 25 uczniów.

Identyczne regulacje jak obecnie obowiązujące dotyczyć będą dzielenia oddziałów oraz zwiększania ich liczebności ponad wskazaną wielkość maksymalną. Zgodnie bowiem z § 5 ust. 3 nowego Rozporządzenia w przypadku przyjęcia z urzędu, w okresie od rozpoczęcia do zakończenia zajęć dydaktyczno‑wychowawczych do oddziału klasy I, II lub III szkoły podstawowej, ucznia zamieszkałego w obwodzie tej szkoły dyrektor szkoły podstawowej, po poinformowaniu rady oddziałowej, dzieli dany oddział, jeżeli liczba uczniów jest zwiększona ponad 25 uczniów.

Na wniosek rady oddziałowej oraz za zgodą organu prowadzącego szkołę dyrektor szkoły podstawowej może odstąpić od podziału, zwiększając liczbę uczniów w oddziale o ponad 25. Liczba uczniów w oddziale może być zwiększona nie więcej niż o 2 uczniów.

Zgodnie zatem z przytoczonymi regulacjami dyrektor z własnej inicjatywy nie może zwiększyć liczebności oddziałów w klasach I–III, a jedynie taki oddział podzielić. Jedynym organem, który może wystąpić z inicjatywą zwiększenia liczebności oddziału, jest rada oddziałowa, ale wniosek o zwiększenie oddziału musi zostać dodatkowo zaakceptowany przez organ prowadzący szkołę. To z kolei wynika z faktu, że w myśl § 5 ust. 5 Rozporządzenia