ZAKTUALIZOWANO: CZERWIEC 2018

Uprawnienia dyrektora jako pracodawcy w trakcie różnych urlopów nauczyciela

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

Karta nauczyciela jako pragmatyka służbowa reguluje szereg zagadnień z zakresu nauczycielskiego stosunku pracy, lecz nie we wszystkich przypadkach jest rozwiązaniem kompletnym, co powoduje konieczność sięgania po odpowiednie regulacje powszechnego prawa pracy. Przesądza o tym treść art. 91c ust. 1 KN, zgodnie z którym w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy.

Konieczność odwoływania się do zapisów kodeksowych dotyczy również szeregu spraw związanych z urlopami nauczycieli. Jakkolwiek bowiem Karta nauczyciela zawiera dotyczące ich rozwiązania, to jednocześnie kwestie te nie zostały w niej uregulowane w sposób kompletny.

Urlop wypoczynkowy nauczyciela

Wymiar urlopu nauczyciela jest uzależniony od tego, w jakiej jednostce systemu oświaty dany nauczyciel jest zatrudniony. Stosownie do treści art. 64 ust. 1 KN, „nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania”. Z kolei zgodnie z art. 64 ust. 3 KN, „nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów”. Jak zatem wynika z przywołanych regulacji, nauczyciele zatrudnieni w różnych jednostkach mają różne uprawnienia urlopowe. Urlop nauczycieli jednostek feryjnych jest zdecydowanie dłuższy niż tych zatrudnionych w jednostkach nieferyjnych, trwa bowiem przez okres dwóch tygodni w czasie ferii zimowych oraz od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych w drugiej połowie czerwca do dnia zakończenia roku szkolnego w dniu 31 sierpnia.

Nauczyciele jednostek feryjnych mogą być zobowiązani przez dyrektora do wykonywania w czasie ferii czynności związanych z:

Dyrektor ma prawo zobowiązać nauczyciela do wykonywania przywołanych czynności w całym okresie urlopu, z tym zastrzeżeniem, że łącznie nie mogą one zająć nauczycielowi więcej niż siedem dni. Ponadto dyrektor musi mieć na uwadze również wymóg z 64 ust. 4 KN, stosownie do którego w ramach ustalonego wymiaru urlopu wypoczynkowego nauczyciel ma prawo do nieprzerwanego co najmniej czterotygodniowego urlopu wypoczynkowego.

Czy dyrektor może nie udzielić nauczycielowi urlopu we wnioskowanym terminie?

Dyrektor nie ma wpływu na termin udzielenia urlopu wypoczynkowego w przypadku nauczycieli zatrudnionych w jednostkach, w których organizacji pracy przewidziano ferie, ponieważ w tym wypadku to Karta nauczyciela określa czas, w którym nauczyciel korzysta z uprawnień urlopowych, i jest to właśnie okres ferii. Inne zasady natomiast dotyczą nauczycieli jednostek nieferyjnych, tutaj bowiem dyrektor ma bezpośredni wpływ na plan urlopów. O ile Karta nauczyciela wskazuje wyłącznie, że w jednostkach nieferyjnych urlop zostaje udzielony zgodnie z owym planem, o tyle zasady tworzenia planu urlopów wynikają już z art. 163 k.p. Zgodnie z § 1 tego przepisu, plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Uprawnienia pracodawcy w szkołach i jednostkach systemu oświaty otrzymuje dyrektor, zatem to on jest upoważniony do ustalenia planu urlopów. Przywołany przepis Kodeksu pracy wskazuje jednocześnie, że pracodawca nie jest związany wnioskami nauczycieli, lecz jedynie bierze je pod uwagę. Innymi słowy, nauczyciel wnioskujący o przydzielenie mu w planie urlopów konkretnego terminu jego wykorzystania nie może mieć pewności, że dyrektor się do tego wniosku przychyli, przede wszystkim bowiem dyrektor jest obowiązany zapewnić normalny tok pracy szkoły.