ZAKTUALIZOWANO: CZERWIEC 2018

Podjęcie pracy w szkole w czasie stanu nieczynnego

Opracował: Patryk Kuzior, doktor nauk prawnych, specjalista m.in. w zakresie prawa oświatowego, urzędnik zajmujący stanowisko kierownicze w urzędzie jednostki samorządu terytorialnego, autor wielu opracowań naukowych z zakresu prawa i wykładowca akademicki

Podstawa prawna:

Utrata pracy w każdej profesji jest bolesnym doświadczeniem, nie inaczej jest w przypadku osób pracujących w zawodzie nauczyciela. W niektórych wypadkach udaje się jednak złagodzić pracownikowi skutki zwolnienia, czemu służą przepisy szeroko rozumianego prawa pracy przewidujące różnego rodzaju świadczenia. Te, które ustanowione są tylko dla określonych grup zawodowych w ich pragmatykach zawodowych, jawią się jako przywileje danego zawodu.

Właśnie takie specjalne regulacje – tworzące instytucję prawną określaną mianem „stanu nieczynnego” – przewidziano w Karcie nauczyciela. Ideą, która przyświecała konstrukcji ww. przepisów, było stworzenie, w sytuacji kryzysu skutkującego redukcją etatów w szkole, możliwości przeczekania okresu bez zajęcia przy zagwarantowanym przez sześć miesięcy prawie do wynagrodzenia zasadniczego oraz do innych świadczeń socjalnych.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 pkt 2 KN, dyrektor szkoły, w razie częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, rozwiązuje z nim stosunek pracy lub na wniosek nauczyciela przenosi go w stan nieczynny. Nauczyciel, który w związku z redukcją etatów został wytypowany do zwolnienia, ma zatem możliwość co najmniej odsunięcia w czasie skutku w postaci wygaśnięcia stosunku pracy. Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 5c KN, wypowiedzenie złożone w warunkach przywołanego poprzednio przepisu jest bezskuteczne w przypadku złożenia przez nauczyciela, w terminie do 30 dni od dnia jego doręczenia, pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny. Z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym stosunek pracy wygasa.

Co do zasady więc, nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny formalnie pozostaje w stosunku pracy, choć nie świadczy już pracy. Mimo bezczynności szkoła jako pracodawca zobowiązana jest wypłacać nauczycielowi co miesiąc wynagrodzenie zasadnicze oraz zagwarantować inne świadczenia pracownicze, w tym dodatki socjalne: mieszkaniowy i wiejski, przez cały okres aż do wygaśnięcia stosunku pracy.