OPUBLIKOWANO: MARZEC 2014

Honorowy tytuł Profesora Oświaty

Opracowała: Aneta Chamczyńska-Penkala, prawnik

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 4 września 2008 r. w sprawie Kapituły do Spraw Profesorów Oświaty (Dz.U. z 2008 r. Nr 163 poz.1017).

Honorowy tytuł Profesora Oświaty przyznawany jest każdego roku przez ministra edukacji narodowej. Po raz pierwszy godność ta została nadana w 2008 r. Od tego czasu przyznano 93 tytuły (w 2008 i 2009 r. po 10 tytułów, w 2010 r. – 13, a w latach 2011, 2012 oraz 2013 – 20 tytułów). Nadaniu tytułu Profesora Oświaty towarzyszy nagroda pieniężna w wysokości sześciu pensji odznaczonej osoby. Gratyfikacja jest obecnie wypłacana przez samorząd, jednak w przyszłości prawdopodobnie ulegnie to zmianie, jako że Ministerstwo Edukacji Narodowej zaproponowało wprowadzenie poprawki do Karty nauczyciela, przenoszącej na resort ciężar kosztów. Jak wynika z samej nazwy, tytuł Profesora Oświaty jest godnością honorową, przyznawaną jedynie najwybitniejszym polskim nauczycielom. Tytuł ten nie jest traktowany jako jeden z etapów do uzyskania awansu zawodowego, stanowi jednak dla nauczyciela cenne odznaczenie oraz uhonorowanie wieloletnich wysiłków, ciężkiej pracy zawodowej i wkładu wniesionego w proces nauczania.

Procedura wyłaniania kandydata do tytułu honorowego Profesora Oświaty

Przepisy KN stanowią, że honorowy tytuł Profesora Oświaty może być przyznany tylko nauczycielowi dyplomowanemu, który spełnia łącznie następujące wymagania (art. 9i):

• posiada co najmniej 20-letni staż pracy w zawodzie nauczyciela,
• co najmniej 10 lat pracy wykonywał z tytułem nauczyciela dyplomowanego,
• posiada znaczący i uznany dorobek zawodowy.

Powszechnie obowiązujące przepisy nie regulują postępowania kuratorium oświaty w zakresie dotyczącym wyłaniania kandydata do tytułu honorowego Profesora Oświaty. Z tego względu szczegółową procedurę wyłonienia takiej osoby mogą określać przepisy wewnętrzne, np. zarządzenia kuratorium. Zarządzenie powinno określać w szczególności termin przedłożenia informacji o kandydacie do tytułu honorowego Profesora Oświaty (we wniosku konieczne jest używanie osoby trzeciej liczby pojedynczej), wskazanie osób, które mogą takie wnioski złożyć (np. dyrektor szkoły), rodzaj formularza, na jakim należy złożyć wniosek, oraz dokumenty, jakie trzeba do niego dołączyć, a także formę jego przekazania (poczta, e-mail).

Wniosek wskazujący kandydata do tytułu honorowego Profesora Oświaty może być złożony przez samego nauczyciela, dyrektora szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony, oraz związki zawodowe zrzeszające nauczycieli. W przypadku, gdy wniosek dotyczy dyrektora szkoły, składany jest przez organ prowadzący.