Opublikowano: luty 2014

ZAKTUALIZOWANO: pAŹDZIERNIK 2014

Niższe czesne za żłobek niepubliczny dla rodziców zameldowanych w gminie

Opracował: dr Paweł Kuczma, doktor nauk prawnych, radca prawny, wykładowca akademicki, autor blisko 40 publikacji naukowych, w tym 4 książek

Podstawa prawna:

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.),
• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457),
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).

Niepubliczne placówki zajmujące się opieką nad dziećmi, jako podmioty prowadzące działalność komercyjną, realizują swoje działania w celach merkantylnych, czyli z nastawieniem na osiągnięcie zysku ekonomicznego. W warunkach gospodarki wolnorynkowej jest to zjawisko naturalne, czemu daje wyraz sam ustawodawca w treści Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, nakładając na rodziców obowiązek ponoszenia opłat za pobyt oraz wyżywienie dzieci w żłobku lub klubie dziecięcym (art. 23). Zakłada się zatem, że w zamian za sprawowanie opieki nad dzieckiem będzie w pełni uzasadnione żądanie zapłaty za tę usługę.

Chcąc jednak chronić rodziców przed nierzeczywistymi kosztami opieki, które nierzetelny właściciel placówki może nadmiernie zwiększać, ustawodawca nakazuje, aby wysokość czesnego w żłobku niepublicznym została określona w statucie placówki utworzonym przez właściciela (art. 11 ust. 2 pkt 4 ww. Ustawy). Dlatego też w przypadku podjęcia przez właściciela decyzji o zmianie wysokości tej opłaty konieczne jest dokonanie zmiany w statucie, aby kwestia ta stała się jawna dla zainteresowanych. W ten sposób rodzice, jeszcze przed wyborem oferty żłobkowej, mogą zapoznać się z ceną usługi.

W ustawie żłobkowej nie ma przepisu, który nakazywałby (i jednocześnie zakazywał) dokonywania w statucie żłobka niepublicznego gradacji wysokości czesnego. Nie wydaje się jednak, by właścicielowi takiej placówki przysługiwała w tym zakresie pełna swoboda. Wydaje się dopuszczalne zróżnicowanie wysokości czesnego dla dzieci niepełnosprawnych i w pełni sprawnych. Jednak w sytuacji, gdy przesłanką uzasadniającą zróżnicowaną wysokość czesnego miałaby być tylko okoliczność, że rodzice dziecka są zameldowani na terenie gminy, w której siedzibę ma placówka, pojawiają się wątpliwości o charakterze konstytucyjnym.

Zgodnie z art. 32 Konstytucji RP