Opublikowano: luty 2014

Pielęgniarka i położna w żłobku

Opracowała: Joanna Łęgowska, pielęgniarka dyplomowana z 25-letnim stażem, socjolog, członek rady doradczej i opiniotwórczej programów kształcenia nauczycieli i pedagogów UAM i WSNHID oraz współzałożyciel Stowarzyszenia ProRodzina

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457),
• Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. z 2011 r. Nr 174 poz. 1039 ze zm.).

Na stanowisku pielęgniarki w żłobku musi być zatrudniona osoba z wykształceniem pielęgniarskim lub położniczym, mająca ważne prawo wykonywania zawodu, wynikające z Ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej. Pełniąc swą funkcję, jednocześnie może być opiekunem lub pracować na stanowisku dyrektora. Kwestię wymogów dotyczących pracy pielęgniarki lub położnej w żłobku reguluje Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Zgodnie z jej przepisami w żłobku, do którego uczęszcza powyżej 20 dzieci, powinna być zatrudniona przynajmniej jedna pielęgniarka lub położna, co nie wyklucza zatrudnienia kilku osób z takim wykształceniem, ale już w charakterze opiekunów.

Przed wejściem w życie Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 żłobki były zakładami opieki zdrowotnej. Większość kadry stanowiły pielęgniarki i położne, w placówkach znajdowały się gabinety lekarskie/pielęgniarskie oraz izolatki. Obecnie przepisy bardzo uproszczono, kładąc nacisk na doświadczenie osób opiekujących się małymi dziećmi, większość kadry stanowią więc osoby z wykształceniem pedagogicznym. Aktualne przepisy prawa nakładają na właściciela żłobka obowiązek zatrudnienia pielęgniarki lub położnej w przypadku, gdy w placówce przebywa ponad 20 dzieci. Warto jednak rozważyć, czy nawet przy mniejszej liczbie maluchów zatrudnienie osoby z medycznym wykształceniem nie wpłynie znacząco na podniesienie jakości działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych wobec dzieci, jaki i doradczo-edukacyjnych, skierowanych do personelu i rodziców. Najbardziej pożądane byłoby zatrudnienie pielęgniarki lub położnej z doświadczeniem w pracy z dziećmi nabytym np. w szpitalu dziecięcym czy położniczym. Osoba taka, oprócz wiedzy, legitymuje się bowiem doświadczeniem w pracy na oddziałach pediatrycznych, co jest niezwykle przydatne w żłobku.

Mając świadomość, że w placówce może dojść do urazu, że u dziecka mogą wystąpić objawy nawet zagrażające jego życiu, dobrze jest przeszkolić kadrę pedagogiczną z zasad udzielania pierwszej pomocy. Wpłynie to znacząco na zwiększenie bezpieczeństwa powierzonych placówce dzieci. Takie szkolenia trzeba potem powtarzać raz na rok lub dwa lata. Należy je zlecać specjalistycznym firmom z doświadczeniem w ich prowadzeniu, aby były praktyczne i użyteczne.

Praca pielęgniarki w żłobku obejmuje:

• pielęgnację i higienę dzieci,
• żywienie dzieci,
• obserwację i wywiad,
• edukację personelu i rodziców,
• zapobieganie zakażeniom w placówce,
• pomoc w przypadku urazów i zachorowań,
• prowadzenie indywidualnej wewnętrznej dokumentacji dziecka.

Pielęgnacja i higiena dzieci w żłobku

Pielęgniarka lub położna ma wiedzę na temat pielęgnacji i higieny niemowląt i małych dzieci. Warto, aby swoje umiejętności praktyczne i teoretyczne przekazała kadrze pedagogicznej opiekującej się dziećmi. Może uczyć personel, jak prawidłowo opiekować się niemowlętami, kąpać je, zmieniać pieluszki, myć rączki, nasadzać na nocnik, pielęgnować delikatną skórę dziecka, z uwzględnieniem potrzeb małego alergika, czy minimalizować podrażnienia, zwłaszcza skóry pośladków. Praca pielęgniarki lub położnej polega na dbaniu o higienę i czystość dzieci, częstym myciu im rączek, nauce oczyszczania noska (w przypadku kataru). Czasami w żłobku trzeba obciąć dziecku paznokcie, aby nie podrapało siebie ani innego malucha, wyczyścić uszy lub zlikwidować ciemieniuchę, którą często mają też starsi podopieczni, pilnować, by ubiór maluchów był dostosowany do warunków pogodowych, przeprowadzać okresową kontrolę skóry głowy (wszawica), ważyć niemowlęta, ważyć i mierzyć dzieci powyżej roku, by wiedzieć, czy przybierają na wadze.

Żywienie dzieci