OPUBLIKOWANO: STYCZEŃ 2014

ZAKTUALIZOWANO: WRZESIEŃ 2014

Udzielanie informacji o wychowankach żłobka niepublicznego

Opracował: Łukasz Zegarek, prawnik, ekspert kancelarii prawnej Lex Artist, specjalizujący się w dziedzinie ochrony danych osobowych

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1182),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz.U. z 1984 r. Nr 5 poz. 24 ze zm.).

Pracownicy żłobka, chcąc dobrze wypełniać swoje obowiązki, powinni dość dużo wiedzieć o swoich podopiecznych i ich rodzicach. W placówkach opiekuńczych istnieje więc uzasadniona potrzeba przetwarzania danych osobowych dzieci i rodziców, ale jednocześnie tym większa odpowiedzialność ciąży na dyrektorach placówek w związku z tym, jak te dane są udostępniane, w jakim celu i komu. Żłobek, oprócz wypełniania dydaktyczno-wychowawczych obowiązków, powinien jednocześnie czuwać nad zapewnieniem dzieciom prywatności.

Trzeba zauważyć, że zgoda dyrektora czy też poszczególnych opiekunów na przetwarzanie danych osobowych podopiecznych lub ich rodziców nie jest wystarczająca, by można było mówić o ich legalnym wykorzystywaniu. Konieczne jest uzyskanie zgody opiekunów prawnych żłobkowiczów, czyli najczęściej rodziców.

Czy pracownicy żłobka są upoważnieni do udzielania informacji na temat wychowanków wszystkim osobom zainteresowanym? Jakich informacji mogą żądać od rodziców swoich podopiecznych? Czy rodzic ma prawo zabronić przekazywania dalej określonych informacji na temat swojego dziecka? Artykuł zrealizowany w formie zestawu krótkich pytań i odpowiedzi w najlepszy sposób zobrazuje przepisy prawa w tym zakresie.

Czy żłobek może udzielać wszystkich informacji o dziecku rodzicom po rozwodzie?

To zależy. Najogólniej rzecz biorąc, każdy z rodziców ma prawo do zasięgania informacji na temat swojego dziecka. Jednak sąd w wyroku orzekającym rozwód rozstrzyga o władzy rodzicielskiej i może powierzyć jej wykonywanie jednemu z rodziców, a prawa drugiego ograniczyć tylko do określonych obowiązków czy uprawnień w stosunku do dziecka. Jednym z takich uprawnień może być właśnie możliwość uzyskiwania informacji na temat dziecka – w takiej sytuacji nie ma przeszkód, by informacji o nim udzielać obojgu rodzicom. Podobnie dzieje się w przypadku, gdy sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom na ich zgodny wniosek. Ale jeśli drugi rodzic jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, opiekunowie mają prawo odmówić mu dostępu do informacji o dziecku. W związku z tym warto dysponować kserokopią wyroku rozwodowego określającego zakres władzy rodzicielskiej i ewentualnie przedstawić ją rodzicowi, jeśli ten zgłasza obiekcje co do decyzji placówki.

W jaki sposób żłobek może zweryfikować, czy osoba chcąca uzyskać informacje o dziecku ma do tego prawo?

Informacji na temat dziecka udziela się osobom do tego uprawnionym. Są to przede wszystkim rodzice lub prawni opiekunowie. Możliwe jest też udzielanie informacji innym osobom, jeśli legitymują się one stosownym upoważnieniem otrzymanym od rodziców, na którym oznacza się imię i nazwisko dziecka, a także zakres upoważnienia. Nie powinno zawierzać się osobie proszącej o informacje „na słowo”. GIODO odnotował już kilka skarg nieodpowiedniego przekazania danych osobowych. Przykładem takiej skargi może być sprawa udostępnienia przez pracownika szkoły językowej danych osobowych słuchacza tej szkoły jego żonie, która – jak się potem okazało – nie miała upoważnienia do ich otrzymania. Dane udostępniono bez dokonania weryfikacji, czy osoba, która się o nie zwróciła, była upoważniona. Żona wykorzystała uzyskane informacje w prywatnym sporze. Jak widać, prawidłowa weryfikacja jest niezwykle istotna.

Czy placówka musi zostać powiadomiona o sytuacji rodzinnej dziecka? Czy informacje tego typu mają być przekazywane ustnie, czy pisemnie?