Opublikowano: STYCZEŃ 2014

Innowacja jako zarządzanie zmianą

Opracowała: Agnieszka Sakowicz, dyrektor przedszkola niepublicznego

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz.U. z 2002 r. Nr 56 poz. 506 ze zm.).

Innowacja, eksperyment, zmiana, nowoczesność, elastyczność, ewaluacja, efektywność – te słowa w ostatnich latach są niezwykle popularne w oświacie. W dobie nieustającej i niekończącej się reformy polskiego szkolnictwa stanowią uzasadnienie dla podejmowanych działań, ma bowiem być… innowacyjnie, nowocześnie, elastycznie, efektywnie, a jednocześnie służyć rozwojowi. Nic więc dziwnego, że dyrektorzy przedszkoli niepublicznych, dbając o wizerunek swojej placówki jako dobrej, przyjaznej dziecku i skutecznej, sięgają po innowacje pedagogiczne. Jednak czy wystarczy, aby w głowie dyrektora zrodził się pomysł lub kierujący przedszkolem polecił przygotować projekt? Niniejszy tekst jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak wprowadzić innowację, by stała się kluczem do sukcesu placówki, służyła dzieciom i… nie przeszkadzała nauczycielom w codziennej pracy.

Innowacja, czyli zmiana starego w nowe

Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki innowacja to „nowatorskie rozwiązania programowe, organizacyjne lub metodyczne, mające na celu poprawę jakości pracy szkoły” (§ 1 art. 1). Chociaż ww. akt prawny powstał z myślą o placówkach publicznych, nic nie stoi na przeszkodzie, by jego regulacje były stosowane również w szkołach i przedszkolach niepublicznych.

Znając definicję innowacji, dyrektor przedszkola niepublicznego powinien wiedzieć, że podejmuje się zadania:

• Nowatorskiego – ale nie w odniesieniu do całej rzeczywistości przedszkolnej w kraju, lecz w kontekście własnej placówki. Powinien więc postawić sobie pytania: Co nowego powinno się wydarzyć w mojej placówce? Co w mojej placówce powinienem zmienić na nowe?
• Zmieniającego bieżący stan rzeczy: Co chcę zmienić w przedszkolu? I dlaczego?
• Mającego konkretny cel – podniesienie jakości: W jakim obszarze chcę podnieść jakość?
• Zespołowego – współpraca kadry jest konieczna przy wprowadzaniu jakiejkolwiek zmiany.

Warto poczynić taką refleksję przy okazji formułowania wniosków z nadzoru pedagogicznego. To właśnie z nich powinny wyniknąć atuty i niedociągnięcia w pracy placówki. Być może wskażą też one kierunek planowanych zmian. Trzeba pamiętać, że innowacja wcale nie musi dotyczyć słabych stron przedszkola, wprost przeciwnie – może zmierzać do ulepszenia tego, co już dobrze funkcjonuje, a co może stać się czynnikiem wyróżniającym przedszkole spośród innych placówek.

Nie można zapominać, że inicjatorem innowacji pedagogicznych wcale nie musi być jedynie dyrektor. Warto, by kierujący placówką wysłuchał nauczycieli i zastanowił się, czy oni sami spontanicznie nie wprowadzają w swojej pracy czegoś, co wystarczy jedynie odpowiednio nazwać i zaopatrzyć w konieczną dokumentację. Z pewnością łatwiej wówczas o autentyczne zaangażowanie podczas podejmowania uchwały o realizacji konkretnej innowacji.