OPUBLIKOWANO: LISTOPAD 2013
ZAKTUALIZOWANO: 14 STYCZNIA 2018
Dostęp do informacji publicznej a działalność przedszkoli
Podstawa prawna:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.),
- Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1764 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz.U. z 2007 r. Nr 10 poz. 68).
Procesy kształcenia i wychowywania mają wymiar ogólnospołeczny i są powiązane z obowiązkami państwa dotyczącymi zapewnienia każdemu obywatelowi możliwości kształcenia. Wykonywanie przez przedszkola części powinności państwa w zakresie edukacji łączy się zatem ściśle ze sferą publiczną. Zależność ta ma istotne znaczenie z punktu widzenia obowiązku informowania obywateli o sprawach publicznych oraz o tym, jak działają podmioty wykonujące zadania publiczne i jakie decyzje podejmują osoby sprawujące funkcje publiczne.
Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 Ustawy o dostępie do informacji publicznej (zwanej dalej udip.) „obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne (…)”. Nie wszyscy dyrektorzy przedszkoli mają jednak tego świadomość. Niejednokrotnie nie zdają sobie sprawy z ciążących na nich obowiązków związanych z informowaniem o swojej działalności. W niniejszym artykule omówione zostanie pojęcie oraz rodzaje informacji publicznej.
Podkreślenia wymaga, że prawo dostępu do informacji publicznej zagwarantowano już w samej Konstytucji. W art. 61 ust. 1 wskazano bowiem, że „obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa”. Odnosi się to również do dostępu do dokumentów oraz wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów – z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (art. 61 ust. 2 Konstytucji). Najprościej zatem rzecz ujmując, prawo to ma umożliwić obywatelom uzyskanie informacji na temat tego, jak funkcjonuje państwo.
Konkretyzację przywołanych praw stanowi wspomniana już wcześniej Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Wskazuje ona m.in., jak można skorzystać z prawa dostępu do informacji publicznej oraz kto i w jaki sposób musi ją udostępniać.
Definicja informacji publicznej
Co stanowi informację publiczną? W myśl art. 1 ust. 1 udip. „każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie”. Wskazana definicja jest jednak powszechnie krytykowana m.in. z tego względu, że nieznane pojęcie wyjaśnia się w niej poprzez inne, również niejasne sformułowania. Wprawdzie w samej Ustawie wymieniono przykładowe wiadomości stanowiące informację publiczną, ale nie niweluje to pojawiających się wciąż wątpliwości. W art. 6 ust. 1 udip. zawarto bowiem otwarty katalog (o czym świadczy sformułowanie „w szczególności”) informacji podlegających udostępnieniu. Podzielono je na pięć kategorii. Są to informacje o:
