Integracja nauczycieli

Opracowała: Elżbieta Rzepecka-Roszak, dyrektor zespołu szkół, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli

Dlaczego warto integrować nauczycieli?

Nauczyciele i wychowawcy podejmują różnorodne działania, pozwalające stworzyć zgrany zespół klasowy. Organizują zajęcia integracyjne, wprowadzają jasne i zrozumiałe dla wychowanków zasady współżycia w grupie, organizują wycieczki i wyjazdy, dzięki którym podopieczni mogą lepiej się poznać oraz obdarzyć wzajemną sympatią i zaufaniem.

Jeśli grono pedagogiczne zna dobrze kierunek obrany przez placówkę, wie o zamierzonych celach, wówczas szkoła lub przedszkole może osiągnąć sukces. Z kolei, integracja zespołu nauczycieli ma ogromne znaczenie dla podejmowanych wspólnie działań, mających na celu budowanie przyjaznego klimatu w pracy. Nauczyciele stanowią specyficzną grupę społeczną. Codzienny kontakt z dziećmi i młodzieżą wymaga nieustannej gotowości do zmian, które budzą strach przed zburzeniem ustalonego wcześniej porządku. Ponadto, często zmieniające się prawo oświatowe również budzi w nauczycielach obawę. Tym bardziej dla procesu integracyjnego istotne jest wypracowanie wspólnych zasad.

Kadra pedagogiczna może wspólnie opracować normy współżycia i etyki zawodowej oraz opracować  konkretny typ kultury organizacyjnej. Przywołanemu celowi służy kodeks etyki, stanowiący ważny element kontroli zarządczej. Za kolejny istotny element integracji należy uznać sprawną komunikację, czyli swobodny dostęp wszystkich pracowników do przepisów wewnętrznych i zewnętrznych oraz do informacji o pracy szkoły. Świadomość nauczycieli dotycząca celowości podejmowanych działań ma bardzo duże znaczenie dla procesu integracji zespołu.

Integracji służy wspólne angażowanie nauczycieli w życie placówki. Niezwykle ważną rolę w tym zakresie pełni dyrektor, który jako lider zespołu nauczycielskiego powinien dokonywać sprawiedliwego podziału ról, przydzielać zadania równomiernie, zgodnie z przyjętymi zasadami oraz ustalonym harmonogramem działań. Dyrektor sprosta tej roli, jeśli stanowi dla nauczycieli autorytet, wzbudza zaufanie oraz potrafi kierować grupą nauczycieli w sposób demokratyczny, kompetentny i obiektywny. Dyrektor, wyposażony w wiedzę i umiejętności niezbędne do kierowania grupą może w dużej mierze przyczynić się do integracji nauczycieli. Najczęściej popełniany błąd stanowi nieformalny podział grona pedagogicznego na będących w koalicji z dyrektorem i tzw. opozycjonistów. Dyrektor nie może skupiać wokół swojej osoby grupy nauczycieli, tzw. sprzymierzeńców, a pozostałych odsuwać z powodu odmiennego zdania. W sytuacji podziału grona na dwa lub więcej przeciwstawnych obozów, właśnie dyrektor powinien być osobą, która zniweluje powstałe podziały. Jak tego dokonać?

Zadania dyrektora

Po pierwsze dyrektor powinien:

• współpracować ze wszystkim nauczycielami,
• szanować poglądy innych, nawet te najbardziej kontrowersyjne oraz
• podejmować rozmowy z tzw. opozycjonistami i pozwolić im na przedstawienie własnego stanowiska.