Opublikowano: wrzesień 2013

zaktualizowano: wrzesień 2014

Organizacja wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej żłobków

Opracował: dr Paweł Kuczma, doktor nauk prawnych, radca prawny, wykładowca akademicki, autor blisko 40 publikacji naukowych, w tym 4 książek

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.).

Ustawą z dnia 10 maja 2013 r. dokonano nowelizacji Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Na jej podstawie wprowadzono m.in. nowy art. 9a, stanowiący, że podmioty, o których mowa w art. 8 ust. 1, tj. gminy, osoby fizyczne lub osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej prowadzące żłobki i kluby dziecięce, mogą zorganizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną żłobków, klubów dziecięcych lub ich zespołów. W kolejnym ustępie wskazano natomiast, że obsługa ta może być wykonywana przez jednostki, o których mowa w art. 5 ust. 9 Ustawy o systemie oświaty, tj. przez organy prowadzące szkoły i placówki.

W uzasadnieniu do projektu wyjaśniono, że potrzeba zmiany obowiązującej regulacji stanowi odpowiedź na najczęściej zgłaszane problemy przy realizacji ustawy żłobkowej, a sam projekt został opracowany na podstawie uwag podmiotów prowadzących żłobki lub kluby dziecięce oraz jest konsekwencją postulatów zgłoszonych podczas debaty zorganizowanej w Kancelarii Prezydenta RP w kwietniu 2012 r. Z tego względu wprowadzono możliwość organizowania przez instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat trzech wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej ze szkołami i innymi placówkami oświatowymi.

Wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną żłobków, klubów dziecięcych lub ich zespołów będą mogły zorganizować zarówno podmioty publiczne (gminy), jak i prywatne (osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej). Każdy z nich będzie mógł samodzielnie zorganizować ww. obsługę dla prowadzonych przez siebie żłobków, klubów dziecięcych lub ich zespołów.

W założeniu projektodawców zmiana ta pozwoli na dokonywanie wspólnych zakupów, wspólnej obsługi finansowej, księgowej oraz kadrowej. Skutkiem tego będzie obniżenie kosztów funkcjonowania żłobka lub klubu dziecięcego. Kwestia stworzenia podstaw prawnych takiego działania była wielokrotnie podnoszona przez gminy i – uprzedzając dalsze rozważania – przyniosła korzyści przede wszystkim tym podmiotom.

Zakres wspólnej obsługi

Warto zwrócić uwagę, że ustawodawca daje możliwość wykonywania obsługi, której zakres będzie obejmował jednocześnie sprawy administracyjne, finansowe i organizacyjne. Świadczy o tym użycie spójnika „i”. Wobec faktu zastosowania koniunkcji łącznej nie wydaje się dopuszczalne prowadzenie osobnej obsługi w ramach któregokolwiek z jej aspektów. Tymczasem w pewnych przypadkach dla dyrektora znacznie bardziej atrakcyjna byłaby wspólna obsługa tylko jednego z obszarów działalności placówki. Takiej sposobności ustawodawca jednak nie przewidział, choć wystarczyło zastosować spójnik „lub”. Być może praktyka pokaże, że było to rozwiązanie błędne, i zaczną obowiązywać takie, odmienne od ustawowych, formy współpracy, ale na chwilę obecną należy jeszcze raz podkreślić, że nie mają one podstawy prawnej.