Zatrudnianie personelu w żłobku niepublicznym

Opublikowano: sierpień 2013

zaktualizowano: Październik 2014

Opracowała: Karolina Król-Komarnicka, kierownik działu kadr i płac w państwowej instytucji

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457),
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U z 2014 r. poz. 1118 ze zm.),
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 ze zm.),
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1184),
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 947 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U z 2004 r. Nr 180 poz. 1860 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz.U. z 1996 r. Nr 62 poz. 286 ze zm.),
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.),

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).

W myśl art. 8 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 żłobki mogą być tworzone i prowadzone przez gminy, osoby fizyczne oraz osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Zgodnie z art. 10 ww. Ustawy do zadań takich placówek należy w szczególności zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do domowych, zagwarantowanie mu właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej przez prowadzenie zajęć zabawowych z elementami edukacji, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb malucha, oraz prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do jego wieku.

Kwalifikacje dyrektora żłobka

Pracą żłobka kieruje dyrektor. Może nim zostać osoba, która posiada (art. 13 ustawy żłobkowej):

wykształcenie wyższe i co najmniej trzy lata doświadczenia w pracy z dziećmi albo
co najmniej wykształcenie średnie oraz pięć lat doświadczenia w pracy z dziećmi.

Organizację wewnętrzną żłobka określa regulamin organizacyjny nadawany przez dyrektora. Kierujący placówką odpowiada też za jego realizację.

Kwalifikacje opiekunów w żłobku

Zgodnie z art. 15 ustawy żłobkowej skład personelu zatrudnionego w żłobku musi być dostosowany do liczby dzieci uczęszczających do placówki.

Jeden opiekun może sprawować opiekę nad maksymalnie ośmiorgiem dzieci, a w przypadku gdy w grupie znajduje się dziecko niepełnosprawne, dziecko wymagające szczególnej opieki lub dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia, maksymalnie nad pięciorgiem dzieci.

W żłobku, do którego uczęszcza więcej niż dwadzieścioro dzieci, zatrudnia się przynajmniej jedną pielęgniarkę lub położną.

Opiekunem w żłobku może być osoba posiadająca kwalifikacje pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego (art. 16 ust. 1 ustawy żłobkowej).

Opiekunem w żłobku, zgodnie z art. 16 ust. 2, może być także osoba, która posiada co najmniej wykształcenie średnie oraz:

co najmniej dwuletnie doświadczenie w pracy z dziećmi w wieku do lat trzech lub
przed zatrudnieniem jako opiekun w żłobku lub w klubie dziecięcym odbyła 280-godzinne szkolenie, z czego co najmniej 80 godzin w formie zajęć praktycznych, polegających na sprawowaniu opieki nad dzieckiem pod kierunkiem opiekuna, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy żłobkowej, tj. osoby posiadającej kwalifikacje pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego.

Jeżeli osoba, o której mowa w art. 16 ust. 2 pkt 1, nie pracowała z dziećmi w wieku do lat trzech przez okres co najmniej sześciu miesięcy bezpośrednio przed podjęciem zatrudnienia jako opiekun, zobowiązana jest w ciągu sześciu miesięcy od rozpoczęcia pracy na stanowisku opiekuna odbyć 80-godzinne szkolenie w celu uaktualnienia i uzupełnienia wiedzy oraz umiejętności.

Kwalifikacje wolontariuszy

Przy zapewnianiu opieki nad dziećmi przebywającymi w żłobku można korzystać z pomocy wolontariuszy (art. 17 ustawy żłobkowej). Przed rozpoczęciem świadczenia pracy w żłobku wolontariusz jest zobowiązany odbyć 40-godzinne szkolenie. Jeśli posiada kwalifikacje, o których mowa w art. 16 ustawy żłobkowej, nie musi go odbywać.

Zgodnie z art. 44 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie świadczenia wolontariuszy powinny być wykonywane na podstawie porozumienia określającego zakres, sposób i czas współpracy z korzystającym z wolontariatu. Porozumienie powinno zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania. Na żądanie wolontariusza korzystający jest obowiązany potwierdzić na piśmie treść porozumienia, a także wydać pisemne zaświadczenie o wykonaniu świadczeń przez wolontariusza, w tym o zakresie wykonywanych świadczeń. Na prośbę wolontariusza korzystający może przedłożyć pisemną opinię o wykonaniu przez niego świadczeń.

Jeżeli świadczenie wolontariusza wykonywane jest przez okres dłuższy niż 30 dni, porozumienie powinno być sporządzone na piśmie.

Do porozumień zawieranych między korzystającym a wolontariuszem w zakresie nieuregulowanym ww. Ustawą stosuje się przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).

Pracodawca, który korzysta z usług wolontariuszy, w myśl art. 45 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, ma obowiązek:

informować wolontariusza o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami,