OPUBLIKOWANO: LIPIEC 2013

ZAKTUALIZOWANO: LISTOPAD 2014

Udział nauczyciela w zebraniach rady pedagogicznej

Opracował: Patryk Kuzior, doktor nauk prawnych, specjalista m.in. w zakresie prawa oświatowego

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).

Rada pedagogiczna

Jak stanowi art. 40 ust. 1 Ustawy o systemie oświaty, „w szkole lub placówce zatrudniającej co najmniej trzech nauczycieli działa rada pedagogiczna, która jest kolegialnym organem szkoły lub placówki w zakresie realizacji jej statutowych zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki”. Z kolei w myśl art. 40 ust. 2 ww. Ustawy „nauczyciele szkół zatrudniających mniej niż trzech nauczycieli są członkami rady pedagogicznej szkoły, której jest podporządkowana szkoła filialna”. Przytoczone wyżej dwa przepisy art. 40 Ustawy o systemie oświaty odnoszą się nie tylko do wewnętrznej organizacji placówki oświatowej, ale pośrednio wpływają też na obowiązki nauczycieli w niej zatrudnionych.

Rada pedagogiczna stanowi obligatoryjny organ wewnętrzny szkoły, jej istnienie nie zależy zatem od woli organu prowadzącego bądź postanowień statutu szkoły. Istnienia rady pedagogicznej nie inicjuje suwerenna decyzja organu tworzącego, do wyłonienia jej składu nie jest też potrzebny akt wyborczy, ponieważ już samo zatrudnienie w szkole nauczyciela przesądza o jego wejściu w skład tego organu kolegialnego.

Obowiązek uczestniczenia nauczyciela w zebraniach rady pedagogicznej

Automatyczne członkostwo w radzie pedagogicznej nauczyciela zatrudnionego w szkole wynika z art. 40 ust. 3 Ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którym „w skład rady pedagogicznej wchodzą: dyrektor szkoły lub placówki i wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole lub placówce oraz pracownicy innych zakładów pracy pełniących funkcję instruktorów praktycznej nauki zawodu lub prowadzący pracę wychowawczą z młodocianymi pracownikami w placówkach zbiorowego zakwaterowania, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza stanowi podstawowe zajęcie”. Drugie zdanie tego przepisu wskazuje, że w zebraniach rady mogą uczestniczyć także inne osoby, niemniej nie są one formalnie członkami rady i w związku z tym nie przysługuje im głos stanowiący, a jedynie doradczy. Natomiast członkiem rady pedagogicznej jest nawet ten nauczyciel, który w placówce oświatowej realizuje pojedyncze godziny –  niezależnie od tego, czy podstawę jego zatrudnienia stanowią przepisy Karty nauczyciela, czy art. 7 ust. 1a Ustawy o systemie oświaty.

Przytoczony na wstępie przepis stwierdza, że rada pedagogiczna jest organem placówki w zakresie realizacji jej statutowych zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki. To dość ogólne sformułowanie, sprecyzowane w dalszych regulacjach wskazujących na konkretne kompetencje rady, przesądza o uczestnictwie rady pedagogicznej w wypełnianiu statutowych zadań placówki. Tym samym na radę pedagogiczną – a więc zbiorowo na całe grono pedagogiczne – nałożono obowiązek wypełniania misji szkoły. Należy zauważyć, że każdy nauczyciel poprzez członkostwo w radzie pedagogicznej jest zobowiązany do wypełniania na tym forum zadań statutowych szkoły.