Opublikowano: kwiecień 2013

zaktualizowano: wrzesień 2014

Umowy zawierane przez żłobek z rodzicami

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457),
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 żłobki mogą tworzyć i prowadzić:

• gminy,
• osoby fizyczne,
• osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

W przypadku żłobków prowadzonych przez podmioty inne niż jednostka samorządu terytorialnego opłaty ponoszone przez rodziców są jednym z dwóch podstawowych źródeł dochodu osoby prowadzącej placówkę, oprócz dotacji celowej otrzymywanej z budżetu samorządowego, o której mowa w art. 60 ww. Ustawy.

Umowę o świadczenie usług rodzice zawierają właśnie z osobą prowadzącą, reprezentowaną w tym zakresie przez dyrektora żłobka. Zawieranej z placówką umowy rodzice w praktyce nie negocjują, z reguły bowiem jest im przedstawiany wzorzec, który mogą oni jedynie zaakceptować lub odrzucić – nie mogą natomiast negocjować poszczególnych postanowień umowy. Możliwość przedstawienia takiego wzorca przewiduje art. 384 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.

Zastosowanie wzorca umowy może zostać uznane za ograniczenie zasady swobody umów, lecz w praktyce jej nie narusza – o ile bowiem rodzice nie mogą dowolnie kształtować treści umowy i wynikających z niej zasad, o tyle oczywiście nie mają obowiązku zawierania umowy, a co za tym idzie, w tym zakresie zasada swobody umów nie zostaje naruszona.

Umowa

W odniesieniu do umowy zawieranej przez rodziców ze żłobkiem na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Przez umowę-zlecenie rozumiemy z kolei umowę, w której przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Przyjmujący zlecenie, czyli osoba prowadząca żłobek, zobowiązuje się do zachowania należytej staranności przy jego wykonywaniu, a nie jak w przypadku umowy o dzieło – do osiągnięcia odpowiedniego rezultatu.