Dyrektor skutecznym menedżerem

Opracowała: dr Elżbieta Zubrzycka, psycholog, wykładowca akademicki, autorka książek dla dorosłych i dzieci

Skuteczny menedżer potrafi motywować pracowników. Sam również dba o cel i efekty swoich działań. Tak pracują zespoły skazane na sukces. Jak być jednym z nich?

Dyrektor przyjął do pracy nowego polonistę. Wkrótce dotarły do niego skargi na to, że nie wywiązuje się on w pełni ze swoich obowiązków. Wprawdzie prowadzi ciekawe lekcje, jest wymagający i potrafi zachęcić młodzież do udziału w dodatkowych zajęciach (po raz pierwszy od wielu lat pojawiła się gazetka szkolna, organizowane są też przedstawienia), lecz jest drobne ale. Nauczyciel nawet przez pół roku potrafi sprawdzać prace klasowe. Od uczniów wymaga odrabiania zadań domowych z dnia na dzień, a wobec siebie stosuje inne kryteria. Czego w ten sposób uczy młodzież? Niestety, tego, że szacunek należy się wyłącznie nauczycielowi i że można zapewnić sobie wygodę kosztem innych. Dyrektor doskonale zdaje sobie sprawę z naganności zachowania polonisty i może próbować różnych sposobów oddziaływania na niego. Należą do nich m.in.:

• udzielenie porad,
• podanie dobrych przykładów,
• namawianie i tzw. przemawianie do rozumu,
• nagradzanie (oceny, pochwały, dyplomy, premie, funkcje, zaszczyty),
• przedstawianie korzyści, jakie nauczyciel osiągnie dzięki zmianie zachowania,
• karanie i straszenie (np. zwolnieniem z pracy).

Które z tych metod wydają się najskuteczniejsze? Ponieważ stosuje się je od tysięcy lat, widocznie dają wymierne i satysfakcjonujące efekty. Czy tak jest rzeczywiście?

Gdy myślimy o dążeniu do zmiany zachowania innych, nasuwa się szereg wątpliwości. W jakim przypadku można wpłynąć na drugą osobę, a kiedy nie należy tego robić? Nasza chęć wprowadzenia zmiany w cudzym zachowaniu często wynika z potrzeby zaspokojenia własnego komfortu, co uzasadniamy altruizmem (mamy na względzie czyjeś dobro). Wychodzimy zatem z założenia, że wiemy, co jest korzystne dla innych i próbujemy ich sobie podporządkować. W szkole obowiązują jednak określone zasady zachowania, toteż w uzasadnionych wypadkach dyrektor (bądź ktoś inny, kierujący zespołem ludzi) ma prawo i powinność zwrócić uwagę osobie, która nieodpowiednio się ubiera, wysławia czy nie wykonuje należycie swoich obowiązków.