Dziecko z potrzebą dominowania

Potrzeba dominacji u dzieci w różnym wieku jest zjawiskiem dość powszechnym. Pojawia się, gdy dziecko ma cechy przywódcze lub gdy granice stawiane przez rodziców są słabo określone i dziecko nie wie, co jest dozwolone, a co zabronione, bądź też w sytuacjach, gdy nikt na przekraczanie granic nie reaguje. Potrzeba dominacji u tak wychowywanego dziecka przejawia się wówczas w formie zachowań agresywnych, gdyż agresja, poza innymi swoimi funkcjami, służyć może również badaniu granic - sprawdzeniu, na co dziecko może sobie pozwolić. Pozwala sprawdzić swoją skuteczność oraz jest przejawem walki o władzę.

Potrzeba dominacji szczególnie często pojawia się u dzieci wyrastających w warunkach silnie zaznaczonej władzy rodzicielskiej. Tendencja do dominowania nad innymi rozwija się u nich z tego powodu, że z pozycją uległości wiąże się szereg ograniczeń, które stają się źródłem przykrości, zaś przewaga nad innymi daje liczne korzyści i przywileje. Z reguły potrzeba dominacji rozwija się równolegle z potrzebą uległości wskutek wzrastania w warunkach wymagających podporządkowania się.

Jednoczesny rozwój obu tych potrzeb - dominacji i uległości - wydaje się zrozumiały z tego względu, że struktura społeczna, w której funkcjonuje taka jednostka, wymaga obu rodzajów zachowania. Wyniki licznych badań i obserwacji pozwalają przypuszczać, że podłoże tendencji do dominowania stanowią m.in. pewne mechanizmy fizjologiczne, w tym głównie regulacja hormonalna. Jednakże uwzględniając wpływ czynnika biologicznego na kształtowanie się potrzeby dominacji, konieczne jest podkreślenie, że głównym jej wyznacznikiem jest wychowanie.