OPUBLIKOWANO: MARZEC 2013

ZAKTUALIZOWANO: SIERPIEŃ 2014

Urlop wypoczynkowy nauczycieli

Opracowała: Joanna Swadźba, prawnik

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191),
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U. z 2002 r. Nr 46 poz. 432 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie organizacji roku szkolnego w publicznych szkołach i placówkach artystycznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 82 poz. 761 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.).

Urlop wypoczynkowy to okres usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, za czas którego zachowuje on prawo do wynagrodzenia. Prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego jest zagwarantowane przepisami prawa również dla nauczycieli.

Podstawa prawna urlopów wypoczynkowych nauczycieli

Prawo do urlopu wypoczynkowego wiąże się ściśle ze stosunkiem pracy nauczyciela, jest bowiem uprawnieniem pracowniczym. Omawiane prawo nie zależy od sposobu nawiązania z nauczycielem stosunku pracy, natomiast na uprawnienie to ma wpływ miejsce jego zatrudnienia. Zasady nabywania i udzielania urlopów wypoczynkowych nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których przewidziane są ferie zimowe i letnie, regulują przepisy Karty nauczyciela. Natomiast w stosunku do nauczycieli w placówkach nieferyjnych zastosowanie mają zarówno przepisy Karty nauczyciela, jak i przepisy Kodeksu pracy.

Urlop wypoczynkowy nauczycieli zatrudnionych w placówkach feryjnych

1.        Podstawa prawna

Zasady udzielania urlopu nauczycielom zatrudnionym w placówkach, w których w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, zostały określone w treści przepisów art. 64–67 KN. To właśnie odmienny, specyficzny system pracy w szkołach i placówkach oświatowych był decydujący dla ustawodawcy, który wprowadził dla nauczycieli zatrudnionych w placówkach feryjnych szczególny tryb i warunki udzielania urlopów wypoczynkowych. W szkołach i placówkach feryjnych zajęcia dydaktyczno-wychowawcze, a co za tym idzie – praca nauczycieli, trwają nie przez cały rok, ale w pewnych okresach, wyznaczonych przepisami Rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego, co ma też bezpośredni wpływ na terminy udzielanych urlopów wypoczynkowych.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 2 pkt 7 i art. 22 ust. 3 Ustawy o systemie oświaty organizację roku szkolnego ustala w drodze rozporządzenia właściwy minister. Obecnie organizacja roku szkolnego dla poszczególnych szkół i placówek feryjnych wynika z treści następujących aktów wykonawczych:

• Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego,
• Rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie organizacji roku szkolnego w publicznych szkołach i placówkach artystycznych.

Zatem w okresach wskazanych w powyższych Rozporządzeniach nauczyciele zatrudnieni w szkołach i placówkach publicznych oraz placówkach artystycznych mają obowiązek wykonywać swoją pracę i co do zasady w tych okresach nauczycielom nie przysługuje prawo do korzystania z urlopu wypoczynkowego. Zgodnie bowiem z treścią art. 64 KN nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. Urlop wypoczynkowy tych nauczycieli trwa zatem dwa tygodnie w czasie ferii zimowych (w okresie od połowy stycznia do końca lutego – w różnych terminach w zależności od województwa) oraz w czasie ferii letnich, które rozpoczynają się w pierwszą sobotę po zakończeniu rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych, czyli w sobotę następującą po ostatnim piątku czerwca, i kończą się 31 sierpnia (por. § 3 pkt 2 i 4 Rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego oraz § 2 pkt 2 i 4 Rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego w publicznych szkołach i placówkach artystycznych).

Warto zauważyć, że urlopy wypoczynkowe są udzielane nauczycielom zatrudnionym w szkołach i placówkach feryjnych w okresie przypadających ferii szkolnych (zimowych i letnich), z czego wynika, że inne okresy przerw w zajęciach szkolnych przewidziane przepisami Rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego nie są dniami urlopu nauczycieli, stanowią jedynie dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Tak więc ustalony przepisami ww. Rozporządzeń