OPUBLIKOWANO: MARZEC 2013
ZAKTUALIZOWANO: 29 GRUDNIA 2017
Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli – obowiązki dyrektora przedszkola
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1189 ze zm.),
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.),
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.).
Dyrektor placówki oświatowej jako kierownik zakładu pracy jest bezpośrednio zainteresowany wynikiem postępowania dyscyplinarnego prowadzonego wobec nauczyciela będącego jego podwładnym. Konieczne jest zatem przedstawienie roli dyrektora w realizacji idei odpowiedzialności zawodowej nauczycieli oraz jego obowiązków z tym związanych.
Istota odpowiedzialności dyscyplinarnej
Na mocy art. 75 Karty nauczyciela nauczyciele podlegają dwojakiego rodzaju odpowiedzialności: za uchybienia godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 KN – odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz za uchybienia przeciwko porządkowi pracy – odpowiedzialności porządkowej. Ta pierwsza ma stricte zawodowy charakter, a jej ustanowienie wynika ze szczególnej funkcji, jaką spełniają nauczyciele. Odpowiedzialność, która realizowana jest w zasadzie w oderwaniu od konkretnego stosunku pracy danego nauczyciela, ma za zadanie zagwarantować przez osoby wykonujące ten specyficzny zawód przestrzeganie określonych standardów będących esencją pojęcia „godność zawodu”, jak i należyte wykonywanie przez te osoby podstawowych obowiązków immanentnie związanych z zajmowanym stanowiskiem. W skrajnych natomiast wypadkach odpowiedzialność zawodowa jest instrumentem umożliwiającym eliminowanie z zawodu osób, które swoją postawą wykazują, że – jak to się zwykło mawiać – „minęły się z powołaniem”.
Możliwości dyscyplinowania nauczycieli
Dyrektor przedszkola jako kierownik jednostki organizacyjnej systemu oświaty odpowiada za całokształt jej działalności. Spośród wielu rozmaitych funkcji, jakie w związku z tym ma do wypełnienia, w kontekście omawianego tematu szczególnie ważna jest rola kierownika zakładu pracy, na którą wprost wskazuje art. 68 ust. 5 Ustawy Prawo oświatowe, oraz zwierzchnictwo służbowe w stosunku do wszystkich pracowników szkoły, co z kolei zostało wyeksponowane w art. 7 ust. 1 KN.
W obowiązujących aktach prawnych, zarówno tych zaliczanych do umownej kategorii prawa oświatowego, jak i pozostałych, nie znajdziemy żadnej legalnej definicji pojęcia „zwierzchnictwa służbowego” ani też wyjaśnienia terminu „przełożony”. Przyjąć można jednak, tak jak to rozumie się potocznie, że przełożony to osoba, która na podstawie przepisów prawa została wyposażona w prawo do kierowania podległymi jej pracownikami. Funkcji przełożonego można wymienić wiele, ale do najważniejszych należy: pełnienie funkcji lidera, zarządzanie, motywowanie, dyscyplinowanie, szkolenie, ustanawianie wewnętrznych norm postępowania.
