OPUBLIKOWANO: MARZEC 2013

Dwuipółlatek w przedszkolu

Opracowała: Agnieszka Sakowicz, dyrektor przedszkola niepublicznego, autorka publikacji dla dzieci

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2011 r. Nr 45 poz. 235 ze zm.).

Ustawa o systemie oświaty w art. 14 ust. 1 stwierdza, że: „Wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci w wieku 3–6 lat”. Regulacja ta nie pozostawiałaby żadnych wątpliwości, gdyby nie dopisek w ust. 1b: „W szczególnie uzasadnionych przypadkach dyrektor przedszkola może przyjąć do przedszkola dziecko, które ukończyło 2,5 roku”.

Ustawodawca pozostawił furtkę dla młodszych dzieci, dając im szansę na wcześniejszą edukację. Cóż jednak znaczą owe „szczególnie uzasadnione przypadki”? Czy rzeczywiście dziecko w wieku dwóch i pół roku jest już gotowe do rozpoczęcia nauki w przedszkolu? Kto powinien o tym zdecydować?

Mateusz Pilich w komentarzu do Ustawy o systemie oświaty stwierdza: „Użyte w ust. 1b komentowanego artykułu wyrażenie »szczególnie uzasadnione przypadki« jest wyrażeniem niedookreślonym i podlega swobodnej (choć nie całkowicie dowolnej) ocenie dyrektora przedszkola. Przez to pojęcie można w szczególności rozumieć sytuację życiową rodziców, którzy potrzebują opieki nad dzieckiem ze względów zawodowych, bądź też szybsze osiągnięcie gotowości przedszkolnej przez dziecko. Każdy przypadek powinien być rozstrzygany indywidualnie”. Autor tłumaczy dalej, że dyrektor swojej decyzji nie musi uzasadniać drogą administracyjną, bowiem wykładnia językowa tego ustępu nie zobowiązuje do tego.

Z pozoru wszystko wydaje się jasne – dyrektor przedszkola, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę indywidualną sytuację rodziny, podejmuje decyzję o przyjęciu malucha do placówki. Rozsądek nakazywałby jednak określenie gotowości przedszkolnej – jak to zrobić? Warto dokładnie przeanalizować ten temat, bowiem prawo nie dostarcza nam zbyt wielu podpowiedzi. Skutecznych rozwiązań należy raczej poszukiwać w praktyce.

Rozwój dwuipółlatka

Na wstępie rozważań warto sięgnąć po psychologię rozwoju. Należy pamiętać, że dwuipółlatek przechodzi bardzo ważny etap wchodzenia w świat relacji zewnętrznych. Kształtuje swoją ciekawość świata i postawę wobec niego: odwagę lub strach. Ze względu na dziecięcy egocentryzm nadal pozostaje osóbką skupioną na sobie, ale zaczyna być gotowy na otworzenie się na otaczającą go rzeczywistość. Włącza się do zabawy z innymi dziećmi, potrafi okazać znajomej osobie sympatię, np. tuląc się. Omawiany okres to także czas negatywizmu, przekory i zachowań agresywnych. Dziecko na tym etapie cechuje się niezwykłą emocjonalnością, łatwo traci poczucie bezpieczeństwa, potrzebuje częstych sygnałów zainteresowania i akceptacji.