OPUBLIKOWANO: 15 WRZEŚNIA 2015

Zwolnienie z zajęć wychowania fizycznego po zmianie w przepisach

Opracowali: Dariusz Skrzyński, prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego, właściciel serwisu: www.eduprawnik.pl; Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 177 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 843),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 r. Nr 61 poz. 624 ze zm.).

Zgodnie z § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych dyrektor szkoły może zwolnić ucznia z wykonywania określonych ćwiczeń fizycznych na zajęciach WF-u. Odbywa się to na podstawie wydanej przez lekarza na określony czas opinii o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia tych ćwiczeń. Zgodnie z § 5 ust. 2 dyrektor może również zwolnić ucznia z realizacji zajęć, również na podstawie opinii o braku możliwości uczestniczenia ucznia w tych zajęciach, wydanej przez lekarza na czas określony.

Wprowadzone zmiany

Przywołane Rozporządzenie weszło w życie 1 września 2015 r. i zastąpiło Rozporządzenie z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Zgodnie z § 8 tego aktu, obowiązującego do końca poprzedniego roku szkolnego, dyrektor szkoły mógł zwolnić ucznia z zajęć wychowania fizycznego na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach uczestniczenia ucznia w tych zajęciach, wydanej przez lekarza na czas określony. Nowe Rozporządzenie daje zatem więcej możliwości niż dotychczasowy akt, ponieważ od tego roku szkolnego wprowadza możliwość zwolnienia tylko z określonych ćwiczeń, a nie z całości zajęć. Istotną zmianą jest również regulacja zawarta w § 5 ust. 3 nowego Rozporządzenia, zgodnie z którą jeżeli okres zwolnienia ucznia z realizacji zajęć, o którym mowa w ust. 2, czyli zwolnienia z całości zajęć, uniemożliwia ustalenie śródrocznej lub rocznej, a w szkole policealnej – semestralnej oceny klasyfikacyjnej, w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się „zwolniony” albo „zwolniona”. Oznacza to jednocześnie, że zwolnienie ucznia wyłącznie z określonych ćwiczeń nie jest przyczyną uniemożliwiającą ustalenie oceny klasyfikacyjnej. Ćwiczenia, których uczeń nie może wykonywać, nie są zatem wcale brane pod uwagę przy ustalaniu oceny.

Wniosek rodziców o zwolnienie

Z formalnoprawnego punktu widzenia wniosek rodziców o zwolnienie ucznia z wykonywania określonych ćwiczeń lub całości zajęć wychowania fizycznego nie jest konieczny, bowiem Rozporządzenie  z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych wskazuje wyraźnie, że podstawą do dokonania zwolnienia jest wyłącznie opinia lekarza. Rodzice często jednak taki wniosek składają (uczeń pełnoletni może to zrobić samodzielnie), lecz podkreślić należy, że nie istnieje podstawa prawna, która uzasadniałaby żądanie wniosku od rodziców.

Zaświadczenie czy opinia lekarska?

Do zwolnienia ucznia z zajęć WF-u lub określonych ćwiczeń niezbędna jest opinia lekarza o ograniczonych możliwościach uczestniczenia ucznia w tych zajęciach lub o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia określonych ćwiczeń. Dyrektor szkoły nie potrzebuje formalnego zaświadczenia czy orzeczenia lekarskiego. Wystarczy przedstawienie mu opinii o tym, że choroba (a przez to stan zdrowia) uniemożliwia uczniowi uczestniczenie w zajęciach. Przepisy nie określają, że opinię musi wystawić lekarz specjalista, bowiem stanowi ona część tzw. indywidualnej dokumentacji zewnętrznej.