STAN PRAWNY NA 21 LUTEGO 2025

Przedszkola i inne jednostki organizacyjne, działające w formie jednostki budżetowej, na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych jednostki sporządzają zgodnie z obowiązującymi przepisami sprawozdanie finansowe. Jest to jeden z najważniejszych obowiązków spoczywających na dyrektorze placówki.

Stosownie do treści § 32 Rozporządzenia w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej sprawozdanie finansowe jednostki budżetowej sporządza się w terminie trzech miesięcy od dnia, w którym zamyka się księgi rachunkowe. 

Istotny wymóg został zawarty także w § 33 tego Rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem sprawozdanie finansowe jednostki i placówki podpisują, odpowiednio, kierownik jednostki i główny księgowy. Kwestią odrębną jest to, kto w praktyce sporządza sprawozdanie w jednostce – dyrektor może powierzyć to zadanie głównemu księgowemu, przepisy bowiem tego nie zakazują, ale składając wraz z księgowym podpis na sprawozdaniu, potwierdza jego prawidłowość, co ma oczywiście fundamentalne znaczenie w kontekście zasad odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów.

Regulacja § 33 ust. 6 Rozporządzenia przewiduje jednak również sytuację, w której rachunkowość nie jest prowadzona przez jednostkę, w tym wypadku przedszkole, lecz przykładowo przez CUW – Centrum Usług Wspólnych. Dla przedszkoli takie centra powstają na podstawie art. 10a pkt 1 Ustawy o samorządzie gminnym, stosownie do którego gmina może zapewnić wspólną obsługę, w szczególności administracyjną, finansową i organizacyjną, jednostkom organizacyjnym gminy zaliczanym do sektora finansów publicznych, czyli również przedszkolom prowadzonym w formie jednostki budżetowej. Takie przedszkole, zgodnie z gminną ustawą ustrojową, jest nazywane jednostką obsługiwaną. Na podstawie § 33 ust. 6 cytowanego Rozporządzenia sprawozdanie jednostki obsługiwanej podpisują: kierownik jednostki obsługującej odpowiednio do zakresu wykonywanych zadań wynikających z przepisów odrębnych i główny księgowy jednostki obsługującej. W tym wypadku zatem dyrektor przedszkola nie podpisuje sprawozdania.

Naruszenie dyscypliny finansów publicznych

O istotności sprawozdania finansowego świadczy wpisanie do Ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych regulacji dotyczących błędów popełnianych przy sporządzaniu tego sprawozdania. Określa je art. 18 pkt 2 ww. Ustawy, zgodnie z którym naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niesporządzenie lub nieprzekazanie w terminie sprawozdania z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania albo wykazanie w tym sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Przepis ten obowiązuje od 1 stycznia 2010 r. i określa następujące rodzaje naruszeń związanych ze sprawozdaniami finansowymi:

• niesporządzenie w terminie sprawozdania,
• nieprzekazanie w terminie sprawozdania,
• wykazanie w tym sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.

Katalog kar za naruszenie dyscypliny finansów został zawarty w art. 31 Ustawy. Należy do nich:

• upomnienie,
• nagana,
• kara pieniężna,
• zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi (od roku do pięciu lat).

Karę pieniężną wymierza się w wysokości od 0,25 do trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia osoby odpowiedzialnej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, obliczonego jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, należnego w roku, w którym doszło do tego naruszenia. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie wysokości wynagrodzenia za czas urlopu, karę pieniężną wymierza się w wysokości od 0,25 do 5-krotności przeciętnego wynagrodzenia.

Zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi wyklucza, przez czas określony w orzeczeniu o ukaraniu, możliwość pełnienia w jednostce sektora finansów publicznych funkcji:

• kierownika, zastępcy kierownika lub dyrektora generalnego,
• członka zarządu,