Molestowanie seksualne dzieci i młodzieży w szkole
Molestowanie seksualne to niestety temat bardzo aktualny w wielu środowiskach i nie omija także szkół. Temat jest wyjątkowo trudny, szczególnie gdy dotyczy dzieci, ale mając świadomość jego istnienia i nie chowając głowy w piasek, można mu przeciwdziałać i zapobiec drastycznym konsekwencjom.
Każdy, kto dowiedział się o sytuacji molestowania, zobowiązany jest podjąć odpowiednie działania. Jeśli ma ono miejsce na terenie szkoły lub podczas zajęć organizowanych przez szkołę, obowiązek reagowania spoczywa na dyrektorze. Reakcja i postępowanie dyrektora oraz innych osób, które są świadkami lub dowiedzą się o molestowaniu, mogą wynikać z procedury postępowania w takich sytuacjach, jeżeli w szkole taka obowiązuje. Jednak najważniejsze jest, aby reakcja była natychmiastowa.
W celu uniknięcia lub zminimalizowania prawdopodobieństwa wystąpienia niepożądanych zachowań ważna jest profilaktyka – uświadamianie, dlaczego molestowanie jest złe i jakie może mieć konsekwencje. Przede wszystkim uczniowie muszą mieć świadomość, czym jest molestowanie. Przez molestowanie seksualne należy rozumieć zachowania nieakceptowane o charakterze seksualnym, które mają na celu poniżenie albo naruszenie godności osobistej drugiej osoby lub osób. Oznacza to, że każde działanie o charakterze seksualnym bez zgody drugiej strony jest molestowaniem. Uczniowie powinni wiedzieć, że molestowanie seksualne może występować w trzech wymiarach:
- słownym – polegającym na obraźliwych propozycjach i nieprzyzwoitych żartach o podtekście seksualnym, wulgarnych uwagach i komentarzach, nieprzyzwoitych wypowiedziach,
- psychicznym – polegającym na zmuszaniu do oglądania pornografii lub wymuszaniu zachowań niechcianych poprzez szantaż lub przemoc, naśmiewanie się, dręczenie psychiczne o podłożu seksualnym,
- fizycznym – polegającym na wykonywaniu czynności na ciele drugiej osoby bez jej zgody, takich jak dotykanie różnych części intymnych, obnażanie, wykonywanie ruchów seksualnych, zmuszanie do innych czynności seksualnych, gwałt.
Działania profilaktyczne organizowane przez dyrektora szkoły powinny dotyczyć informowania zarówno nauczycieli, jak i uczniów. Dla nauczycieli można zorganizować szkolenia, na których dowiedzą się:
- jak rozpoznać zachowania świadczące o tym, że dziecko może być molestowane,
- jakie działania wówczas podjąć, aby pomóc dziecku,
- jakie są możliwości poszukiwania wsparcia i pomocy,
- jakie narzędzia prawne można wykorzystać w sytuacji molestowania dziecka,
ale także, jak uczyć dzieci:
- rozpoznawania sytuacji prowadzących do przemocy seksualnej,
- radzenia sobie w takich sytuacjach,
- sposobów na poszukiwanie pomocy.
Uczniowie powinni otrzymywać informacje w treści i formie dostosowanych do ich wieku. To bardzo trudny temat dla uczniów, szczególnie młodszych, ale warto przekazać im informacje, które mogą pomóc w sytuacji bycia ofiarą molestowania. Molestowane dzieci mają trudność w uświadomieniu sobie, że to, co ich spotyka, to molestowanie i że jest to coś złego. Warto więc powiedzieć dzieciom, iż w przypadku wątpliwości, czy dane zachowanie jest molestowaniem seksualnym, powinny sobie zadać trzy pytania:
- Czy zachowanie to odnosi się do mojej płci, seksualności?
- Czy jest dla mnie upokarzające, obraźliwe, naruszające godność?
- Czy dochodzi do niego wbrew mojej woli i zgody?
