STAN PRAWNY NA 18 LISTOPADA 2024
Nieodzownym elementem funkcjonowania każdego przedszkola jest rada rodziców. Podstawa prawna powołania tego organu w placówce przedszkolnej wynika z treści art. 83 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe. Zgodnie z ust. 1 tej regulacji w szkołach i placówkach działają rady rodziców, które reprezentują ogół rodziców dzieci. Oznacza to, że rada rodziców powoływana jest obligatoryjnie, z wyjątkiem szkół i placówek wymienionych w Rozporządzeniu MEN z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie rodzajów szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców.
Charakter prawny rady rodziców przedszkola
Członkowie rady rodziców są przedstawicielami podopiecznych przedszkola, jednak byt prawny tego organu nie jest zdefiniowany. Nie jest on z pewnością organizacją społeczną, choć bierze udział w życiu społecznym placówki i stanowi społeczny organ działający w przedszkolu. Ministerstwo Finansów wskazuje, że rada rodziców tworzona jest przez rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola jako ich reprezentant i stanowi wyłącznie wewnętrzny organ placówki (por. pismo MF Departament Podatków Dochodowych, Biul. Skarb. 2009/3/22). Zgodnie z tą opinią rada jest organem opiniodawczym i wnioskodawczym przedszkola, nie może samodzielnie występować w obrocie prawnym, a w konsekwencji nie może być uznana za podatnika podatku dochodowego w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto Ministerstwo Finansów wskazało, że przy ocenie podmiotowości prawnopodatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych nie może być decydujący fakt nadania numeru NIP czy też korzystania z wydzielonego rachunku bankowego (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 4 maja 2006 r., I SA/Wr 348/05).
Warto zauważyć, że rada rodziców, będąca wewnętrznym organem przedszkola, nie ma obowiązku składania do urzędu skarbowego zeznań o wysokości dochodu (straty). Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej (sygn. ILPP1/443-232/10-5/BD) stwierdził, że rada rodziców, będąc społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym, nie podlega obowiązkowi ewidencyjnemu i nie jest zobowiązana do posiadania oddzielnego od przedszkola numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
W celu wspierania działalności statutowej placówki rada rodziców może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady rodziców określa jej regulamin. Gromadzone fundusze, mogą być przechowywane na odrębnym rachunku bankowym rady rodziców, a do jego założenia i likwidacji oraz dysponowania funduszami na tym rachunku są uprawnione osoby posiadające pisemne upoważnienie udzielone przez radę rodziców. Prawo oświatowe celowo nie rozstrzyga w sposób definitywny i jednoznaczny katalogu wydatków, na które mogą być przeznaczone środki finansowe gromadzone przez radę rodziców. Ma to zapewniać radzie niezbędną elastyczność w sytuacji znacznego zróżnicowania warunków funkcjonowania przedszkoli. Jedyną dyspozycją w tym zakresie jest zapis, który stanowi, iż mają być one przeznaczone na wspieranie działalności statutowej placówki. Użytego w przepisie wyrazu „wspieranie” nie można jednak interpretować w żadnym przypadku jako „finansowanie”.