OPUBLIKOWANO: WRZESIEŃ 2012
ZAKTUALIZOWANO: 14 STYCZNIA 2018
Kontrola sanepidu w przedszkolu – jak się przygotować?
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1261 ze zm.),
- Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1713 ze zm.),
- Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 149 ze zm.),
- Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1866 ze zm.),
- Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.Urz. UE L 139 z 30.04.2004),
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. 2003 r. Nr 169 poz. 1650 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1422 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6 poz. 69 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 kwietnia 2007 r. w sprawie pobierania i przechowywania próbek żywności przez zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego (Dz.U. z 2007 r. Nr 80 poz. 545).
W aktualnych przepisach prawnych opisano, na co należy zwrócić szczególną uwagę i o co zadbać, aby przedszkole było miejscem bezpiecznym dla dzieci i pracowników. Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków przygotuje placówkę do kontroli sanepidu.
Zakres kontroli
Zgodnie z art. 4 ust. 1 Ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej sanepid może skontrolować w przedszkolu przestrzeganie przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, dotyczące w szczególności:
- wody przeznaczonej do spożycia – pkt 1,
- utrzymania należytego stanu higienicznego przedszkola jako nieruchomości (np. budynek) oraz obiektów i urządzeń należących do placówki (np. plac zabaw) – pkt 2,
- warunków zdrowotnych produkcji i obrotu przedmiotami użytku, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością (np. kuchnia przedszkolna, a w niej urządzenia wykorzystywane podczas produkcji żywności, czystość personelu uczestniczącego w produkcji żywności) – pkt 4,
- warunków zdrowotnych środowiska pracy, a zwłaszcza zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami pracy – pkt 5,
- higieny pomieszczeń i wymagań, które musi spełniać sprzęt używany w przedszkolu – pkt 6,
- higieny procesów nauczania (m.in. powierzchnie robocze) – pkt 7.
Według obowiązujących przepisów prawa przedszkole zapewniające wyżywienie dla podopiecznych jest placówką żywienia zbiorowego zamkniętego – art. 3 ust. 3 pkt 56 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Jest tak zarówno w przypadku prowadzenia kuchni przedszkolnej, jak i żywienia cateringowego. Z tego powodu przedszkole jest zobowiązane do przestrzegania przepisów prawa określających warunki, które muszą być spełnione przez zakłady branży żywnościowej w celu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego dzieci. Przedszkole jest również zobligowane do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego poprzez respektowanie Dobrej Praktyki Żywienia Zbiorowego. Praktyka ta uwzględnia m.in.:
- wymagania sanitarno-higieniczne,
- wartość odżywczą posiłków,
- sposób planowania jadłospisów,
- jakość organoleptyczną posiłków.
Kilka ważnych pojęć
Przedszkole powinno mieć opracowany swój system kontrolowania procesu przygotowania żywności i postępowania z produktami spożywczymi. Ten stworzony na własne potrzeby zbiór procedur higieniczno-kontrolnych ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. W przedszkolu należy opracować, opisać i wdrożyć indywidualny system analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP). Spełnienie wymagań HACCP, dobrych praktyk higienicznych (GHP) i produkcyjnych (GMP) podlega kontroli sanepidu.
Artykuł 3 ust. 3 pkt 41 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia określa, czym jest system analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (Hazard Analysis and Critical Control Points). System HACCP oznacza postępowanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa żywności przez identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń z punktu widzenia wymagań zdrowotnych żywności oraz ryzyka wystąpienia zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i obrotu żywnością. System ten ma również na celu określenie metod eliminacji lub ograniczania zagrożeń oraz ustalenie działań korygujących.
Z kolei art. 3 ust. 3 pkt 8 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia dotyczy Dobra Praktyki Higienicznej (Good Hygienic Practice – GHP), czyli działań i warunków higienicznych, które muszą być spełniane i kontrolowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu, aby zapewnić bezpieczeństwo żywności.
