Zaburzenia zachowania

Wczesnodziecięce zaburzenia zachowania możemy podzielić na trzy grupy: zaburzenie zachowania, zaburzenie opozycyjno buntownicze, ADHD

Definicja

Według amerykańskiej klasyfikacji zaburzeń psychicznych DSM-IV zaburzenie zachowania to „powtarzający się i trwały wzorzec zachowania, w którym dochodzi do pogwałcenia podstawowych praw innych ludzi oraz głównych dla danego wieku norm społecznych i reguł, objawiających się występowaniem w ciągu ostatnich 12 –stu miesięcy trzech lub więcej z poniższych kryteriów, z czego przynajmniej jeden dało się zaobserwować w ciągu ostatnich sześciu miesięcy:

• agresja wobec ludzi i zwierząt – (1) często znęca się, grozi lub zastrasza innych; (2) często rozpoczyna bezpośrednie bójki; (3) używa broni, którą może wyrządzić poważną krzywdę (np. kija baseballowego, cegły, stłuczonej butelki, noża, broni palnej); (4)okazuje fizyczne okrucieństwo wobec innych ludzi; (5) okazuje fizyczne okrucieństwo wobec zwierząt; (6) kradnie w bezpośredniej konfrontacji z ofiarą (np. dokonuje rozbojów ulicznych, wyrywa torebki, wymusza pieniądze, dokonuje napadu z bronią w ręku); (7) zmusza kogoś do stosunku płciowego.
• wandalizm – (8) celowo angażuje się w podpalenie z zamiarem spowodowania poważnych zniszczeń; (9) z rozwagą dokonuje cudzej własności (w sposób inny niż podpalenie)
• oszustwo i kradzież –(10) włamuje się do czyjegoś mieszkania, budynku lub samochodu;(11) często kłamie w celu otrzymania pewnych dóbr, przysług lub w celu uniknięcia zobowiązań (np. „kantuje”); (12) kradnie przedmioty niebagatelnej wartości, nie konfrontując się z ofiarą ( kradzież sklepowa, lecz z pominięciem włamania; fałszerstwo).
• poważne pogwałcenie reguł – (13) od trzynastego roku życia często spędza noce poza domem bez pozwolenia rodziców; (14) przynajmniej dwa razy uciekał w nocy z domu swoich rodziców lub rodziców przybranych (lub raz na dłuższy okres); (15) począwszy od trzynastego roku życia często wagaruje (Seligman, str. 376)

Jakie mogą być przyczyny zaburzenia zachowania?

• źródła społeczne

 Badania wykazały, że istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia zachowań agresywnych, jeśli w domu dziecka dostępna jest broń i jeśli dziecko często ogląda brutalne sceny – w mediach, Internecie czy grach komputerowych. Drugim czynnikiem społecznym mającym wpływ na powstanie zaburzenia jest niestabilne środowisko rodzinne, w którym brakuje uczucia, istnieje niezgoda między rodzicami i stosowana jest ostra, ale niespójna dyscyplina. W takich rodzinach dzieci często są pozbawione opieki i nadzoru, występują rozwody i separacja. Często też występuje przymus i brak wzmocnień zachowań pro społecznych i eskalacja agresji – jeden z członków rodziny zachowujący się agresywnie wywołuje podobne zachowania u reszty domowników, co z kolei ma wpływ agresji u tej pierwszej osoby. Takie błędne koło wzmacnia agresywne i aspołeczne zachowania.