OPUBLIKOWANO: kwiecień 2012

ZAKTUALIZOWANO: LISTOPAD 2014

Powoływanie i odwoływanie wicedyrektora placówki oświatowej

Opracowała: Aleksandra Kuczkowska, aplikant radcowski

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 r. Nr 61 poz. 624 ze zm.).

Powołanie wicedyrektora szkoły

Zgodnie z art. 37 ust. 1 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w szkole lub placówce, w których zgodnie z ramowym statutem może być utworzone stanowisko wicedyrektora i inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor szkoły lub placówki, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej.

Uprawnienie do utworzenia w strukturze organizacyjnej placówki oświatowej stanowiska wicedyrektora wynikające z powyżej przywołanego przepisu dotyczy wyłącznie placówek o charakterze publicznym. Natomiast w placówkach niepublicznych (szkołach, przedszkolach) decyzja o utworzeniu stanowiska wicedyrektora, zasadach powoływania oraz odwoływania czy też zakresie jego obowiązków i uprawnień należy do podmiotu kierującego daną placówką. Podmiot ten może zatem w sposób dowolny uregulować kwestie dotyczące zasad powoływania i odwoływania wicedyrektora placówki w nadanym przez siebie statucie (art. 84 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 3 uso.).

Warunkiem koniecznym dla utworzenia stanowiska kierowniczego wicedyrektora jest, aby uprawnienie w tym zakresie przewidywał ramowy statut szkoły lub placówki publicznej danego typu i rodzaju.

Ramowe statuty szkoły lub placówki publicznej danego rodzaju, na podstawie delegacji zawartej w art. 60 ust. 2 uso., określa stosowne rozporządzenie wydane przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania (a dla publicznych szkół i placówek artystycznych – przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego). Ramowe statuty są ustalane jako obowiązujący wzorzec dla organu prowadzącego szkołę lub placówkę, w formie załączników do poszczególnych rozporządzeń. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół określa m.in. (§ 1 ust. 1) ramowe statuty publicznego:

• przedszkola,
• szkoły podstawowej,
• gimnazjum,
• liceum ogólnokształcącego oraz profilowanego,
• technikum.

Zapisy ramowych statutów poszczególnych rodzajów szkół i placówek zawierają również zapisy dotyczące wymagań, których spełnienie uprawnia do utworzenia w strukturze organizacyjnej szkoły lub placówki publicznej stanowiska wicedyrektora.

Przykładowo, zgodnie z § 12 ust. 1 ramowego statutu publicznego przedszkola (zawartego w ww. Rozporządzeniu), stanowisko wicedyrektora przedszkola może być utworzone w przedszkolu:

• liczącym co najmniej sześć oddziałów lub
• posiadającym oddziały zlokalizowane w różnych miejscach albo
• w którym co najmniej dwa oddziały pracują dłużej niż 10 godzin dziennie.

Za zgodą organu prowadzącego dyrektor przedszkola może utworzyć stanowisko wicedyrektora w innych przypadkach niż wskazane powyżej, a także inne stanowiska kierownicze.

Z kolei w odniesieniu do wszystkich wymienionych powyżej rodzajów szkół ww. Rozporządzenie stanowi, że stanowisko wicedyrektora szkoły tworzy się w każdej szkole, która liczy co najmniej 12 oddziałów. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na obligatoryjny charakter tego zapisu – jeżeli dana szkoła składa się co najmniej z 12 oddziałów, utworzenie stanowiska wicedyrektora jest obowiązkowe (inaczej niż w przypadku publicznych przedszkoli).

W przypadku szkół publicznych, w których utworzone zostało stanowisko wicedyrektora, dyrektor szkoły, za zgodą organu prowadzącego szkołę, może tworzyć (fakultatywnie) dodatkowe stanowiska wicedyrektorów lub inne stanowiska kierownicze.

Należy też podkreślić, iż w każdym przypadku – niezależnie od warunków, jakie przepisy wykonawcze do Ustawy o systemie oświaty przewidują dla utworzenia stanowiska wicedyrektora w szkołach lub placówkach publicznych – warunkiem niezbędnym dla powierzenia stanowiska wicedyrektora w szkole lub placówce jest określenie danego stanowiska kierowniczego w strukturze danej jednostki organizacyjnej, przy czym struktura ta wynika z konkretnych postanowień statutu danej jednostki.

Powierzenie stanowiska wicedyrektora nie musi być poprzedzone konkursem i może nastąpić zarówno na czas określony, jak i na czas nieokreślony (I PZP 15/93).

Stanowisko wicedyrektora w szkole lub placówce powierza zawsze dyrektor szkoły. Organ prowadzący nie może tego czynić, gdyż żaden przepis ustawy nie daje mu prawa kształtowania polityki kadrowej w szkole i dokonywania względem osób zatrudnianych w szkole czynności prawnych z zakresu prawa pracy (II SA 1735/99).