ZAKTUALIZOWANO: CZERWIEC 2018
Nawiązywanie stosunku pracy z nauczycielem
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 996 ze zm.),
- Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967),
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 917),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. z 2017 r. poz. 1575)
- Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1769 ze zm.),
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2204 ze zm.)
- Ustawa z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2142 ze zm.).
Kwalifikacje, jakie musi spełniać osoba pracująca na stanowisku nauczyciela
Art. 9 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela określa kwalifikacje, jakie powinny spełniać osoby pracujące na stanowisku nauczyciela. Zgodnie z tym przepisem, stanowisko nauczyciela mogą zajmować osoby, które:
- posiadają wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyły zakład kształcenia nauczycieli i podejmują pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje,
- przestrzegają podstawowych zasad moralnych,
- spełniają warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu.
Szczegółowe kwalifikacje, jakie powinny spełniać osoby kandydujące na stanowisko nauczyciela, zostały opisane w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli.
Przepisy wprowadzają dwa wyjątki, które dopuszczają zatrudnienie osoby nieposiadającej kwalifikacji wymienionych w art. 9 KN. Pierwszy wyjątek został określony w art. 10 ust. 9 KN i stanowi, iż w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, jeżeli nie ma możliwości zatrudnienia osoby posiadającej wymagane kwalifikacje, można za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny zatrudnić nauczyciela, który nie posiada kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska. Drugi wyjątek został określony w art. 15 Ustawy Prawo oświatowe i stanowi, że w uzasadnionych przypadkach w szkole publicznej może być, za zgodą kuratora oświaty, a w przypadku szkoły artystycznej – ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zatrudniona osoba niebędąca nauczycielem, posiadająca przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć.
Warto również wspomnieć, iż przepis art. 9 KN nie ma zastosowania do nauczycieli zatrudnionych w publicznych lub niepublicznych placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Do tych osób zastosowanie mają przepisy Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz akty wykonawcze do tej Ustawy.
Kto nawiązuje stosunek pracy z nauczycielem?
Osobą, która nawiązuje stosunek pracy z nauczycielem, jest dyrektor szkoły (art. 11 KN). W powyższym przepisie ustawodawca wskazał, iż stosunek pracy nawiązuje się odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego. We wcześniejszym brzmieniu tego przepisu stosunek pracy z nauczycielem zawierany był przez organ nadzorujący bezpośrednio szkołę, w której nauczyciel ma być zatrudniony, za zgodą dyrektora tej szkoły lub na jego wniosek.
Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 4 lipca 2001 r. (I PKN 523/00) wskazał, iż „zespół szkół składający się ze szkoły podstawowej i gimnazjum, utworzony na podstawie art. 62 ust. 1 Ustawy o systemie oświaty (...), jest pracodawcą dla nauczycieli wykonujących pracę w obu tych placówkach”. Ponadto Sąd w niniejszym Wyroku
