OPUBLIKOWANO: 23 WRZEŚNIA 2016
Dopuszczalne i sprzeczne z prawem zapisy w uchwale rady gminy w sprawie dotacji dla żłobków
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 157),
- Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 296),
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.),
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.),
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.),
- Ustawa z dnia 7 października 1997 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 561),
- Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446),
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 922).
Prawo do dotacji celowej przyznawanej podmiotom prowadzącym żłobek lub klub dziecięcy nie jest obligatoryjne, co oznacza, że nie w każdej gminie będzie ono przysługiwać. Wskazuje na to treść art. 60 ust. 2 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, stosownie do którego podmioty prowadzące żłobek, wymienione w art. 8 ust. 1 ww. Ustawy, czyli osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mogą otrzymać na każde dziecko objęte opieką w żłobku lub klubie dziecięcym dotację celową z budżetu gminy. Użycie przez ustawodawcę określenia „mogą” wskazuje jednoznacznie, że dotacja ta może zostać przyznana, ale nie musi.
Warunki ustalania dotacji oraz jej wysokość powinna określić rada gminy w drodze uchwały, stosownie do treści art. 60 ust. 2 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Podkreślić jednak należy, że prawo do ich ustalenia nie oznacza, że rada może przyjąć całkowicie dowolne warunki przyznania dotacji czy też zawrzeć w uchwale regulacje, do ustalenia których nie została uprawniona. Jest to kwestia niezwykle istotna z punktu widzenia osoby prowadzącej żłobek, może się bowiem zdarzyć, że brak prawa do dotacji jest w konkretnym, indywidualnym przypadku wynikiem niezgodnego z prawem zapisu uchwały rady gminy. Z jednej strony świadomość, jakie zapisy są dopuszczalne, a jakimi rada narusza prawo, staje się zatem przydatna, z drugiej natomiast istotne jest posiadanie wiedzy na temat sposobu dochodzenia od gminy należnej dotacji.
Co można uregulować w uchwale o dotacjach?
Na wstępie należy się zastanowić nad charakterem prawnym uchwały w przedmiocie dotacji dla żłobków, gdyż determinuje on sposób późniejszego postępowania w przypadku zawarcia w niej sprzecznych z prawem regulacji.
Niewątpliwie jest to akt prawa miejscowego, spełnia bowiem postulaty niezbędne do przyznania mu takiego waloru – jest adresowany do nieoznaczonej z góry liczby adresatów, czyli ma charakter generalny, jest również aktem wielokrotnego zastosowania, a więc nie ulega wykonaniu po przeprowadzeniu jednej czynności, jak np. uchwała w sprawie sprzedaży nieruchomości – przyznanie jednej dotacji nie powoduje, że uchwała przestanie funkcjonować, lecz obowiązuje i ma zastosowanie w sprawach o przyznanie dotacji do czasu jej uchylenia.
Z faktu, że mamy do czynienia z aktem prawa miejscowego, wynika konieczność publikacji uchwały w sprawie dotacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym, co pociąga za sobą obowiązek ustalenia odpowiedniego vacatio legis dla tak stanowionego przepisu. Obowiązek ten oznacza, że pomiędzy momentem ogłoszenia uchwały a datą jej wejścia w życie musi upłynąć pewien czas – z reguły jest to okres nie krótszy niż 14 dni, stosownie do treści art. 4 ust. 1 Ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.
