OPUBLIKOWANO: LUTY 2012

ZAKTUALIZOWANO: PAŹDZIERNIK 2014

Współpraca z rodzicami w żłobku i jej formy

Opracowała: Małgorzata Przymuszała, dyrektor żłobka niepublicznego

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Do niedawna praktykowana relacja rodzic–dziecko–wychowawca powoli odchodzi już do lamusa. W procesie wychowania i edukacji dziecka w żłobku ogromną rolę odgrywają rodzice i ich relacje z wychowawcami. Celem nowoczesnej placówki jest zatem stworzenie i pielęgnowanie nowego modelu: rodzic–dziecko–wychowawca–rodzic. Dla dzieci najlepszymi nauczycielami są bowiem ich rodzice, którzy decydują o ich rozwoju i ponoszą za nie odpowiedzialność prawną.

Pracownicy żłobka powinni wspomagać, współpracować, wzmacniać lub kompensować braki w opiece rodzicielskiej, ale nie są oni w stanie zastąpić rodziców ani wziąć za dziecko pełnej odpowiedzialności. Z drugiej jednak strony rodzice mogą być dla nauczycieli źródłem wiedzy o aktualnych przeżyciach dziecka. Do osiągnięcia sukcesu konieczna jest więc partnerska współpraca z opiekunami maluchów.

Zgodnie z art. 11 Ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 żłobki oraz kluby dziecięce działają na podstawie statutu. W jego ramach powinny zostać zapisane formy współpracy z rodzicami, jakie są realizowane w danej placówce – przykład takiego zapisu można znaleźć w załączniku do niniejszego artykułu.

Formy współpracy żłobka z rodzicami

Dobrze zorganizowana placówka z jednej strony akceptuje prawo rodziców do stanowienia opieki nad dzieckiem, z drugiej zaś umożliwia realizację programu wychowawczego. Aby te zadania w pełni skoordynować, potrzebny jest dobry kontakt na linii nauczyciel–rodzic. Wymaga on jednak: dobrej woli, otwartości, szacunku i sympatii, prawdy i uczciwości, umiejętności i dyskrecji.

Proces budowania głębszego kontaktu z opiekunami musi być stopniowy. Warto zatem:

• zacząć od dokonania analizy wzajemnych relacji,
• wspólnie uzgodnić oczekiwania,
• sformułować jasne zasady współdziałania.

We współpracy z rodzicami powinny przeważać kontakty:

• mające na celu integrację i budowanie zaufania, czyli kontakty bezpośrednie,
• odbywające się na terenie placówki, ponieważ to ona ma być głównym terenem współpracy,
• odbywające się w sposób dobrowolny, dzięki czemu współpraca postrzegana jest jako prawo i przywilej, a nie kolejny obowiązek rodzica,
• nastawione na dialog – rozmowa powoduje, że rodzic staje się partnerem, a nie petentem.

Żłobki, a tym bardziej żłobki niepubliczne, to małe, wręcz kameralne społeczności. Należy w związku z tym podjąć trud poznania ich członków. Podstawą dobrych relacji są codzienne kontakty na linii opiekunowie–rodzice oraz kontakty między samymi rodzicami.

Aby strukturalizować działania, można utworzyć program współpracy z rodzicami, rozpisując na cały rok zadania, formy ich realizacji, osoby za nie odpowiedzialne, a także terminy wykonania.

Pierwszy kontakt – drzwi otwarte

Udział w drzwiach otwartych to dla rodziców zazwyczaj pierwszy kontakt z dyrektorem i prowadzoną przez niego placówką. Rodzice mają dzięki temu okazję poznać bazę lokalową czy wyposażenie sal, a także obserwować, jak dziecko radzi sobie w kontakcie z nową osobą – opiekunem bądź równolatkami. Dla malucha jest to natomiast pewna forma adaptacji do nowego środowiska; dla nauczyciela z kolei – możliwość zaprzyjaźnienia się z dzieckiem, zdobycia jego zaufania, a także uzyskania wstępnych informacji o przyszłym podopiecznym, np. o jego usposobieniu.