OPUBLIKOWANO: LUTY 2012

ZAKTUALIZOWANO: PAŹDZIERNIK 2014

Naruszenie przepisów przeciwpożarowych w żłobku

Opracował: Waldemar Pyka, specjalista ds. ochrony przeciwpożarowej

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 178 poz. 1380 ze zm.),
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 1997 r. Nr 88 poz. 553 ze zm.),
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 482 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.),
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1340 ze zm.),
• Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 października 2005 r. w sprawie czynności kontrolno-rozpoznawczych przeprowadzanych przez Państwową Straż Pożarną (Dz.U. z 2005 r. Nr 225 poz. 1934),
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z 2010 r. Nr 109 poz. 719),
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie wykroczeń, za które funkcjonariusze pożarnictwa pełniący służbę w Państwowej Straży Pożarnej są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, oraz warunków i sposobu wydawania upoważnień (Dz.U. z 2003 r. Nr 156 poz. 1529 ze zm.).

Doświadczenie życiowe uczy, że pożar może być spowodowany nie tylko nieostrożnym obchodzeniem się z ogniem, lecz także powstać w wyniku zaniedbania w wykonywaniu zupełnie podstawowych obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej przez osoby odpowiedzialne za ich przestrzeganie.

Ponieważ o wiele łatwiej jest zapobiegać pożarom (poprzez przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i nakłanianie do tego innych), niż je gasić, w systemie prawnym obowiązującym w Polsce sformułowano pojęcie „ochrony przeciwpożarowej”. Polega ona na realizacji przedsięwzięć, mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem.

Jednym z zasadniczych elementów wdrażania tych przedsięwzięć jest systematyczna kontrola przestrzegania przepisów przeciwpożarowych, przeprowadzana przez Państwową Straż Pożarną. Niestety bardzo często doprowadza ona do ujawnienia naruszenia przepisów, co w konsekwencji prowadzi do zastosowania sankcji karnych wobec osób odpowiedzialnych za to naruszenie.

Wspomnianą odpowiedzialność ponosi każda osoba, która we wskazany poniżej sposób narusza przepisy przeciwpożarowe. Co ważne, konsekwencje grożą jej niezależnie od tego, czy doszło do pożaru lub do wyrządzenia jakiejkolwiek szkody; bez znaczenia jest również fakt, czy istniało bezpośrednie niebezpieczeństwo pożaru. Wystarczy, że sprawca zachowuje się w określony naganny sposób.

Obowiązki z zakresu ochrony przeciwpożarowej

Ustawa o ochronie przeciwpożarowej zobowiązuje osoby fizyczne, prawne, organizacje lub instytucje korzystające ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu do zabezpieczenia ich przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem. Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu, a także ww. podmioty ponoszą odpowiedzialność za naruszenie przepisów przeciwpożarowych.

Na podstawie art. 4 ust. 1 Ustawy o ochronie przeciwpożarowej, właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę przeciwpożarową, jest obowiązany:

• przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych,
• wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w gaśnice i wymagane urządzenia przeciwpożarowe,
• zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie,
• zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
• przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej,
• zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
• ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Odpowiedzialność za realizację ww. obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej, stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje w całości lub w części ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej, ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. W przypadku, gdy taka umowa nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem.

Zakres odpowiedzialności za naruszenie przepisów przeciwpożarowych

W przepisach art. 82 i 82a Kodeksu wykroczeń wyodrębnione są trzy zasadnicze bloki wykroczeń w zakresie ochrony przeciwpożarowej:

1. Wykroczenia związane z popełnianiem czynów zabronionych w przepisach przeciwpożarowych.
2. Wykroczenia związane z zaniedbaniami obowiązków spoczywających na właścicielu obiektu, budynku lub terenu w zakresie ochrony przeciwpożarowej.
3. Wykroczenia związane z utrudnianiem prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczych i czynności kontrolno-rozpoznawczych z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

Wykroczenia zgrupowane w pierwszym i drugim bloku są uszczegółowione przez podział na pięć grup czynów zabronionych: