OPUBLIKOWANO: CZERWIEC 2011

ZAKTUALIZOWANO: 21 KWIETNIA 2017

Dodatek stażowy (dodatek za wysługę lat)

Opracowała: Joanna Swadźba, prawnik, Karolina Król-Komarnicka, kierownik działu kadr i płac w państwowej instytucji

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1379 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 416 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2009 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej (Dz.U. z 2009 r. Nr 60 poz. 494 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2016 r. w sprawie dodatków, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oraz innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy dla nauczycieli zatrudnionych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz szkołach przy zakładach karnych i aresztach śledczych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2264 ),
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 kwietnia 2008 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników niebędących nauczycielami, zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez organy administracji rządowej oraz w niektórych innych jednostkach organizacyjnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 770),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz.1666 ze zm.),
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 902 ze zm.),
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1786),
• Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz.1534 ze zm.),
• Ustawa z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz.U. z 1990 r. Nr 54 poz. 310),
• Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 645 ze zm.).

Dodatek stażowy (za wysługę lat) jest jednym ze składników wynagrodzenia. Jego wysokość, zasady przyznawania i wypłaty kształtują się odmiennie w zależności od grupy pracowników (pedagogiczni czy niepedagogiczni) i miejsca zatrudnienia (placówki publiczne lub niepubliczne) oraz organu prowadzącego (jednostka samorządu terytorialnego, podmiot administracji rządowej lub inny).

Ponadto uzależniony jest od wypracowanego stażu pracy, przyznawany po przepracowaniu określonej liczby lat i wzrasta z każdym kolejnym rokiem pracy. Obowiązujące przepisy prawa określają minimalną liczbę okresów uprawniających do nabycia prawa do tego dodatku oraz jego maksymalną wysokość.

Obowiązek udowodnienia okresów uprawniających do nabycia prawa do dodatku za wysługę lat ciąży na pracowniku, który z tego faktu czerpie korzyść. Ponadto, jeśli przepisy prawa przewidują takie świadczenie jako element wynagrodzenia pracownika, to zawsze będzie to obligatoryjny składnik wynagrodzenia dla pracowników objętych tymi przepisami.

Placówki publiczne

Wynagrodzenie nauczycieli podlega regulacjom pragmatyki zawodowej. Karta nauczyciela oraz przepisy wykonawcze do niej regulują zasadnicze kwestie związane z ustaleniem wynagrodzenia nauczycieli. Natomiast Kodeks pracy stosowany jest tu jedynie pomocniczo i to w sytuacjach wskazanych w treści art. 91c KN. Przepisy Kodeksu będą zatem miały zastosowanie jedynie w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy nieuregulowanych przepisami Karty nauczyciela.

Wynagrodzenie za pracę nauczyciela może składać się z wielu elementów. Zgodnie z treścią art. 30 KN wynagrodzenie nauczycieli składa się z:

• wynagrodzenia zasadniczego,
• dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy,
• wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,
• nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i dodatków socjalnych określonych w art. 54 KN.