OPUBLIKOWANO: MAJ 2011

ZAKTUALIZOWANO: LISTOPAD 2014

Roszczeniowy rodzic w przedszkolu – regulacje prawne dotyczące postępowania dyrektora w przypadku nieuzasadnionych zarzutów

Opracowała: Joanna Swadźba, prawnik

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.),
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.),
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 1997 r. Nr 88 poz. 553 ze zm.),
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.),
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.).

Podczas pracy w przedszkolu zdarza się, że dochodzi do konfliktu pomiędzy dyrektorem lub nauczycielem a rodzicami dziecka. Przyczyny tych konfliktów mogą być bardzo różne, a w zależności od rodzaju konfliktu inny będzie także sposób postępowania w konfliktowej sytuacji.

Znieważenie przez rodzica

Może się zdarzyć, że podczas dyskusji z rodzicem pod adresem pracownika przedszkola padają słowa wulgarne, rodzic grozi lub nawet jest agresywny wobec nauczyciela, gdyż to on najczęściej ma kontakt z rodzicami dzieci. Agresja słowna może wyrażać się poprzez żądania rodzica określonego zachowania, wyzwiska, lekceważące traktowanie, podburzanie do agresji, zawstydzanie lub pretensje.

W takiej sytuacji, po pierwsze, należy podkreślić, że nauczyciel podczas lub w związku z pełnieniem swoich obowiązków służbowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych prawem. Podstawę ku temu daje art. 63 Karty nauczyciela. Znieważanie takie jest przestępstwem, o którym mowa także w art. 226 Kodeksu karnego. W takim przypadku organ prowadzący przedszkole i dyrektor przedszkola są zobowiązani z urzędu występować w obronie nauczyciela. Jeżeli pracownik przedszkola został znieważony przez rodzica podczas wykonywania obowiązków służbowych lub w związku z wykonywaniem tych obowiązków, to należy zgłosić to dyrektorowi przedszkola lub organowi prowadzącemu przedszkole, którzy zobowiązani są podjąć stosowne działania. Dyrektor powinien powiadomić policję. Osoba, która znieważy nauczyciela, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Zatem w przypadku znieważenia nauczyciela procedura postępowania powinna wyglądać następująco: znieważenie nauczyciela przez rodzica – powiadomienie dyrektora przedszkola przez nauczyciela – powiadomienie policji o zajściu.

Ponadto w takich wypadkach może dojść również do naruszenia godności osobistej nauczyciela. Jeżeli rodzic np. publicznie wypowiadał lub wypisywał o nim nieprawdziwe, krzywdzące opinie można mówić o naruszeniu dóbr osobistych. Naruszenie dóbr osobistych jest pojęciem z zakresu prawa cywilnego. Art. 23 Kodeksu cywilnego wylicza przykładowe dobra osobiste. Wśród nich wymienia m.in.: cześć, swobodę sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnicę korespondencji. Katalog dóbr osobistych jest otwarty i obejmuje również inne aspekty niewymienione w Kodeksie, a związane z życiem prywatnym, rodzinnym i intymnym człowieka (np. zdrowie, nietykalność cielesną, swobodę myśli).

Natomiast art. 24 Kodeksu cywilnego