OPUBLIKOWANO: MAJ 2011

ZAKTUALIZOWANO: PAŹDZIERNIK 2013

Monitorowanie i ocena – piąta grupa standardów kontroli zarządczej

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.),
• Komunikat Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz.Urz. MF z 2009 r. Nr 15 poz. 84),

• Komunikat Nr 3 Ministra Finansów z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych wytycznych w zakresie samooceny kontroli zarządczej dla jednostek sektora finansów publicznych (Dz.Urz. MF z 2011 r. Nr 2 poz. 11),
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie wzoru oświadczenia o stanie kontroli zarządczej (Dz.U. z 2010 r. Nr 238 poz. 1581).

Monitorowanie i ocena to ostatnia grupa standardów kontroli zarządczej, określonych w Komunikacie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych. Składają się na nią:

• monitorowanie systemu kontroli zarządczej,
• samoocena,
• audyt wewnętrzny,
• uzyskanie zapewnienia o stanie kontroli zarządczej.

Standardy zalecają monitorowanie skuteczności poszczególnych elementów kontroli zarządczej, co ma umożliwić bieżące rozwiązywanie zidentyfikowanych problemów. Ponadto zalecane jest przeprowadzenie raz w roku samooceny systemu kontroli zarządczej przez osoby zarządzające i pracowników jednostki oświatowej, przy czym samoocena powinna być ujęta w ramy procesu odrębnego od bieżącej działalności i udokumentowana. Standardy zakładają więc, że zarówno monitorowanie, jak i samoocena powinny być dokonywane nie tylko przez kadrę zarządzającą przedszkola, ale również przez każdego jego pracownika – zarówno pedagogicznego, jak i zatrudnionego w przedszkolu pracownika samorządowego. Tak szerokie określenie kręgu podmiotów uprawnionych do monitorowania i samooceny ma na celu wspomożenie dyrektora w tworzeniu prawidłowych procedur kontroli zarządczej. Poszczególni pracownicy mogą bowiem dysponować wiedzą, której dyrektor nie posiada, a która wskazuje, że przedszkolne regulaminy i procedury, np. kodeks etyki, nie funkcjonują prawidłowo. Zdarza się na przykład, że w placówce dochodzi niekiedy do sytuacji etycznie dwuznacznych, mimo że wspomniany wyżej kodeks etyki powinien wyeliminować możliwość powstawania takich przypadków. Monitorowanie to zatem nic innego jak ocena funkcjonowania przedszkola pod kątem skuteczności działających w niej wewnętrznych regulacji.

Zarówno monitorowanie, samoocena, jak i ewentualnie przeprowadzony w jednostce audyt wewnętrzny stanowią, zgodnie ze standardami kontroli zarządczej, źródło uzyskania zapewnienia o stanie kontroli zarządczej. Kierownik każdej jednostki sektora finansów publicznych – a więc również dyrektor przedszkola – może zostać zobowiązany do składania takiego oświadczenia na podstawie art. 70 ust. 4 Ustawy o finansach publicznych