STAN PRAWNY NA 4 KWIETNIA 2025

Powszechnie spotykany jest pogląd, że wypłata wczasów pod gruszą może być uzależniona od wykorzystania przez pracownika urlopu wypoczynkowego. Prawo do wczasów często przyznawane jest wyłącznie tym pracownikom, którzy potwierdzą korzystanie z urlopu w danym roku kalendarzowym. Czy zawężenie kręgu osób uprawnionych do korzystania z funduszu jest zgodne z prawem?

Wczasy pod gruszą to świadczenie wypłacane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i ma stanowić wsparcie finansowe dla osób organizujących wypoczynek we własnym zakresie. Świadczenia wczasów pod gruszą nie należy mylić z innym świadczeniem, również wypłacanym ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, czyli świadczeniem urlopowym, o którym mowa w art. 53 ust. 1a Karty nauczyciela. Zgodnie z tą regulacją z odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych wypłacane jest nauczycielowi do końca sierpnia każdego roku świadczenie urlopowe w wysokości odpisu podstawowego, o którym mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, ustalonego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym. Wczasy pod gruszą są więc świadczeniem odrębnym od świadczenia urlopowego.

Osoby uprawnione do korzystania ze świadczeń ZFŚS

Czy uzależnianie przyznania wczasów pod gruszą wyłącznie osobom, które dostarczą potwierdzenie korzystania z urlopu wypoczynkowego, nie pozostaje w kolizji z regulacją art. 2 pkt 5 Ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, czyli przepisem, który definiuje krąg osób uprawnionych do korzystania z funduszu? Według tej regulacji przez osoby uprawnione do korzystania z funduszu należy rozumieć pracowników i ich rodziny, emerytów i rencistów – byłych pracowników i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2 Ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z funduszu.

Przepis ten wymienia zatem wprost emerytów, byłych pracowników, przyznając im prawo do korzystania ze świadczeń. Uzależnienie prawa do wczasów pod gruszą od korzystania z urlopu wyklucza oczywiście możliwość skorzystania z tego świadczenia przez emeryta. Jednocześnie pracodawca nie może dowolnie zmodyfikować kręgu osób uprawnionych do korzystania ze świadczeń, skoro został on wskazany w Ustawie, więc pytanie zachodzi, czy kryterium urlopowe nie stanowi właśnie takiej modyfikacji kręgu osób uprawnionych do korzystania z funduszu świadczeń socjalnych.

Kto jest emerytem?

O tym, kogo należy rozumieć pod pojęciem emeryta w znaczeniu, w jakim posługuje się nim Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, wypowiedział się Sąd Najwyższy w Uchwale z dnia 15 listopada 1991 r.